تیروئید

تیروئید چیست؟
تیروئید غده ای پروانه ای شکل در جلوی گردن در قسمت پایین حنجره و بالای استخوان ترقوه ودر امتداد لوله تنفس قرار دارد. تیروئید دارای دو لوب جانبی است که توسط یک پل (isthmus) در وسط متصل می شود.غده تیروئید غنی از رگ های خونی است. اعصاب مهم برای کیفیت صدا نیز از تیروئید عبور می کنند این غده از حیاتی‌ترین غدد درون‌ریز بدن است و در سنین مختلف، نقش‌های متفاوتی را برعهده دارد. به‌طور مثال در دوران جنینی مسئول تکامل و تبدیل سلول‌های بنیادی به اعضای مختلف بدن است؛ بنابراین در شکل‌گیری اندام‌های مختلف به ویژه مغز و سیستم عصبی نقش بسیار حیاتی ایفا می‌کند. اگرچه هورمون تیروئید در دوران جنینی، نقش عمده‌ای را در رشد و تکامل دارد، این وظیفه بعد از زایمان و در دوران شیرخوارگی و کودکی بر عهده هورمون رشد میباشد، در بزرگسالان هورمون ترشح‌شده از این غده (لووتیروکسین) مسئول تنظیم متابولیسم و سوخت‌و‎ساز بدن میباشد همچنین این غده در تعیین درجه حرارت بدن، سلامت سیستم مغز و اعصاب، سلامت روحی و روانی زنان و همچنین سلامت قلب و عروق، نقش مهمی دارد. تیروئید دو نوع هورمون به نام های T4 و T3 ترشح میکند .کار این هورمون ها تنظیم مصرف و ذخیره انرژی در بدن است. عملکرد تیروئید توسط غدة دیگری در بدن به نام هیپوفیز تنظیم می شود. هیپوفیز در مغز قرار دارد و با ترشح هورمون محرک تیروئید، باعث افزایش ترشح هورمونهای تیروئید می شود. تیروئید ممکن است دچار کم کاری یا پرکاری شود.
مشکلات غده تیروئید کدام است؟
• پرکاری تیروئید (Hyperthyroidism)
• کم کاری تیروئید(Hypothyroidism)
• سرطان تیروئید (Thyroid Cancer)
• ندول تیروئید ((Thyroid nodules
• تیروئیدیت‌ها (Thyroiditis)
• هاشیموتو (Hashimoto)
• تیروئیدیت دکورون (Decoron thyroiditis)
• گواتر (goitre)
• گریوز (Graves)

ارزیابی میزان ریسک بیماری تیروئید :
عوامل خطر برای افزایش سطح هورمون تحریک کننده تیروئید (TSH) شامل موارد زیر میباشد :
جنسیت

افزایش سن فرد ، نژاد سفید پوست ، دیابت نوع 1 ، سندرم داون ، سابقه خانوادگی بیماری تیروئید ، گواتر ، پرکاری تیروئید قبلی و تابش پرتوی خارجی در سر و ناحیه گردن
آزمایشات غربالگری:
آزمایش غربالگری اولیه برای اختلال عملکرد تیروئید ، آزمایش TSH سرم است. برای تأیید یا رد یافته های غیرعادی باید آزمایش های متعدد بیش از 3 تا 6 ماه انجام شود. آزمایش پیگیری سطح تیروکسین سرم (T4) در افراد با سطوح مداوم غیرطبیعی TSH می تواند بین اختلال عملکرد تیروئید تحت بالینی (T4 طبیعی) و "آشکار" (T4 غیرطبیعی) تفاوت ایجاد کند.
ژنتیک و بیماری تیروئید :
تجزیه و تحلیل ژن های موثر، غربالگری ارتباط کل ژنوم ، مطالعات ارتباط ژنوم و تعیین توالی ژنوم کامل فناوری هایی هستند که در این زمینه پیشرفت کرده اند و منجر به شناسایی حداقل هفت ژن می شوند که انواع مختلف آنها با AITD مرتبط بوده است.
Autoimmune thyroid diseases (AITD):
بیماری های خود ایمنی تیروئید Autoimmune thyroid diseases (AITD) اغلب با سایر بیماری های اتوایمیون دیده می شود. این بیماری ناشی از اختلال در تنظیم سیستم ایمنی بدن است که منجر به حمله سیستم ایمنی به غده تیروئید می شود. در حقیقت AITD از طریق اختلالات خود ایمنی اختصاصی اندام با واسطه سلول T ایجاد می شوند. AITD شایع ترین اختلالات خود ایمنی و همچنین شایع ترین حالت پاتولوژیک غده تیروئید است AITD. دو حالت بالینی اصلی دارد: بیماری گریوز و تیروئیدیت هاشیموتو، که هر دو با ارتشاح لنفوسیتیک به بافت پارانشیم تیروئید مشخص می شوند. علائم بالینی بیماری گریوز، تیروتوکسیکوز و علایم بالینی تیروئیدیت هاشیموتو، کم کاری تیروئید است. AITD در حدود 5٪ افراد وجود دارد، با این حال شیوع آنتی بادی های ضد تیروئید بدون علائم بالینی ممکن است بیشتر از این میزان باشد. یکی از اصلی ترین آنها منبع ژن HLA-DR است. اخیراً ، نشان داده شده است که جایگزینی اسیدهای آمینه خنثی Ala یا Gln با آرژنین در موقعیت بتا 74 در اتصال پپتید HLA-DR ، کلید علل بیماری گریوز و تیروئیدیت هاشیموتو است. همچنین چندین ژن دیگر نیز نشان داده شده است که به AITD حساسیت نشان می دهند. ژن های تنظیم کننده سیستم ایمنی بدن (،CTLA4 - CD40 ، HLADRA II - PTPN22 و CD25 مرتبط با لنفوسیت T سیتوتوکسیک) و ژن های خاص تیروئید (ژن های گیرنده تیروگلوبولین و تیروتروپینTG- TSHR )به نظر می رسد تأثیر ژن های فردی در ایجاد AITD در جمعیتی ضعیف تر از آنچه از داده های حساسیت ژنتیکی قوی به AITD انتظار می رود ، باشد. دو مکانیسم احتمالی توضیح دهنده این اختلاف ، فعل و انفعالات ژن و اثرات زیرمجموعه آنها است.
درمان و مداخلات:
کم کاری تیروئید با مونوتراپی خوراکی T4 (لووتیروکسین سدیم) درمان می شود.. پرکاری تیروئید با داروهای ضد تیروئید (به عنوان مثال ، متی مازول) یا درمان فرسایش تیروئید غیرقابل برگشت (به عنوان مثال ، ید رادیواکتیو یا جراحی) درمان می شود. درمان به طور کلی برای بیماران با سطح TSH غیرقابل تشخیص یا کمتر از mIU / L 0.1 ، به ویژه در بیماران با بیماری Graves آشکار یا بیماری غده تیروئید توصیه می شود.
غذاهایی مفید و مضر برای مبتلایان به مشکلات تیروئید چیست؟
برای گره‌های تیروئید، هیچ رژیم غذایی خاصی توصیه نمی‌شود. افراد دچار کم‌کاری تیروئید، بهتر است از مصرف سبزیجات خانواده کلم مانند گل‌کلم، کلم بروکلی و کلم بنفش، سویا، سیر خام، شلغم و چغندر پرهیز کنند؛ این گروه از سبزیجات کم‌کاری را تشدید می‌کند. غذاهای دریایی به ویژه ماهی و همچنین استفاده از نمک یددار برای سلامتی تیروئید و کمک به درمان کم‌کاری تیروئید مفید است.به بیماران مبتلا به پرکاری تیروئید، به ویژه در چندماه اول درمان که بیماری هنوز کنترل نشده‌است، توصیه می‌شود از نمک یددار یا غذاهای دریایی خودداری کنند، زیرا وارد‎شدن حجم زیادی از ید به بدن بیمار، باعث تشدید پرکاری تیروئید می‌شود و روند درمان را دشوار می‌کند. برای افرادی که تحت عمل جراحی تیروئید قرار می‌گیرند و غده تیروئید آن‌ها به‎طور کامل خارج می‌شود، رژیم غذایی خاصی وجود ندارد و آن‌ها می‌توانند از همه غذاها آزادانه استفاده کنند؛ این افراد تنها باید داروی لوتیروکسین تجویزشده را به‌صورت مادام‌العمر استفاده کنند.
https://www.liebertpub.com/doi/abs/10.1089/thy.2010.1644




ساغر ذاکری-واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل