ویروس پاپیلومای انسانی (HPV):

 تاکنون بیش از 100 نوع از این ویروس شناسایی شده که برخی از آن‌ها مانند انواع 6  و 11 موجب ایجاد زگیل تناسلی می‌شوند. در مقابل، انواع پرخطر مانند 16 و 18 ممکن است باعث بروز برخی سرطان‌ها شوند.
در بیشتر موارد، عفونت HPV بدون علامت است و به طور خودبه‌خود توسط سیستم ایمنی بدن پاک‌سازی می‌شود. با این حال، عفونت پایدار با انواع پرخطر این ویروس می‌تواند عامل اصلی سرطان دهانه رحم (سرویکس) باشد. همچنین، HPV با برخی دیگر از سرطان‌ها از جمله سرطان مقعد، آلت تناسلی، واژن، فرج و اوروفارنکس (ناحیه دهان و گلو) نیز ارتباط دارد.
واکسن HPV می‌تواند از ابتلا به شایع‌ترین انواع پرخطر و کم‌خطر این ویروس پیشگیری کند. توصیه می‌شود واکسیناسیون در سنین پایین و پیش از آغاز فعالیت جنسی انجام شود. علاوه بر آن، انجام غربالگری منظم با تست پاپ‌اسمیر و تست HPV، نقش مهمی در تشخیص زودهنگام تغییرات پیش‌سرطانی دهانه رحم ایفا می‌کند.

علائم بالینی عفونت با HPV:

۱. عفونت بدون علامت:

در اغلب موارد، سیستم ایمنی بدن می‌تواند ویروس HPV را بدون بروز هیچ‌گونه علامتی مهار کند. حدود ۹۰٪ عفونت‌ها طی دو سال به‌طور خودبه‌خود برطرف می‌شوند، بدون اینکه زگیل یا نشانه‌ای قابل‌مشاهده ایجاد شود.

۲. زگیل‌های تناسلی:

در زنان: زگیل‌ها ممکن است به صورت ضایعات مسطح، برجستگی‌های گل‌کلمی‌شکل یا زائده‌های ساقه‌دار ظاهر شوند. نواحی شایع درگیری شامل فرج (ولوآ)، دیواره‌های واژن، اطراف مقعد و گاهی دهانه رحم (سرویکس) هستند.
در مردان: زگیل‌ها معمولاً روی آلت تناسلی، کیسه بیضه یا اطراف مقعد دیده می‌شوند و از نظر ظاهری مشابه زگیل‌های زنان‌اند.
ویژگی‌ها: زگیل‌ها معمولاً بدون درد هستند، اما ممکن است با خارش یا تحریک همراه باشند.
عامل: اغلب توسط انواع کم‌خطر HPV، به‌ویژه نوع 6 و 11 ایجاد می‌شوند.

۳. سرطان‌های مرتبط با HPV:

سرطان دهانه رحم (سرویکس):
تقریباً تمامی موارد سرطان دهانه رحم به دلیل عفونت مزمن با انواع پرخطر HPV (مانند ۱۶ و ۱۸) رخ می‌دهد. این سرطان ممکن است ۱۰ تا ۳۰ سال پس از ابتلا به ویروس ایجاد شود. در مراحل اولیه بدون علامت است، اما در مراحل پیشرفته ممکن است با خونریزی غیرطبیعی واژینال، درد لگنی یا ترشحات غیرمعمول همراه باشد.
سایر سرطان‌ها: ویروس HPV با بروز سرطان‌هایی همچون سرطان مقعد، آلت تناسلی، واژن، فرج و اوروفارنکس (پشت گلو) نیز در ارتباط است.

راهکارهای پیشگیری و غربالگری:

۱. واکسیناسیون:

واکسن گارداسیل 9 (Gardasil 9) از ابتلا به 9 نوع شایع ویروس HPV، از جمله انواع پرخطر 16 و 18 و انواع کم‌خطر 6 و 11 پیشگیری می‌کند.
سن توصیه‌شده: 9 تا 12 سالگی (قبل از شروع فعالیت جنسی)؛ اما می‌توان تا 26 سالگی و در برخی موارد خاص تا 45 سالگی نیز واکسن را تزریق کرد.

۲. غربالگری سرطان دهانه رحم:

زنان 21 تا 29 سال: تست پاپ‌اسمیر (Pap Smear) هر سه سال یک‌بار.

زنان ۳۰ تا ۶۵ سال:

گزینه اول: پاپ‌اسمیر هر سه سال یک ‌بار.
گزینه دوم: تست ترکیبی پاپ‌اسمیر + تست HPV DNA هر پنج سال.
توقف غربالگری: برای زنان بالای 65 سال در صورتی‌که طی 10 سال گذشته سه نتیجه پاپ ‌اسمیر طبیعی متوالی یا دو نتیجه طبیعی از تست ترکیبی داشته باشند.

۳. نکات کلیدی:

حتی در صورت واکسیناسیون، انجام غربالگری منظم ضروری است.
عفونت HPV در مراحل اولیه معمولاً بدون علامت است و تنها با غربالگری قابل تشخیص می‌باشد.

راه‌های انتقال و عوامل خطر

۱. راه‌های انتقال HPV

تماس پوستی غیرجنسی:

برخی از انواع ویروس HPV که باعث ایجاد زگیل‌های معمولی (مانند زگیل‌های دست یا پا) می‌شوند، از طریق تماس مستقیم پوست با پوست یا تماس با سطوح آلوده مانند حوله، کفش مشترک یا محیط استخر منتقل می‌گردند. این نوع‌ها عمدتاً غیرتناسلی هستند (مانند نوع 1 و 2 ).

تماس جنسی:

انواع تناسلیHPV  از جمله نوع (6 ، 11 ، 16 و 18 ) عمدتاً از طریق تماس جنسی واژینال، مقعدی، دهانی یا تماس مستقیم پوست ناحیه تناسلی منتقل می‌شوند. انتقال ویروس حتی در غیاب زگیل‌های قابل مشاهده نیز امکان‌پذیر است. همچنین، رابطه جنسی دهانی با افزایش خطر بروز سرطان ناحیه اوروفارنکس (پشت گلو) مرتبط است.

انتقال در دوران بارداری:

انتقال HPV از مادر به نوزاد نادر است و معمولاً تنها در مواردی رخ می‌دهد که زگیل‌های فعال در کانال زایمان وجود داشته باشد. در چنین شرایطی، احتمال ابتلای نوزاد به زگیل‌های ناحیه حنجره (پاپیلوماتوز تنفسی) وجود دارد. انجام سزارین صرفاً در صورت وجود زگیل‌های گسترده یا انسدادی در ناحیه زایمان توصیه می‌شود.

۲. عوامل خطر اصلی در ابتلا به HPV

داشتن شرکای جنسی متعدد یا رابطه با فردی که شرکای جنسی متعددی دارد
آغاز فعالیت جنسی در سنین پایین (به‌ویژه پیش از 18 سالگی)
استفاده نکردن از کاندوم (که اگرچه می‌تواند تا حدی خطر را کاهش دهد، اما محافظت کامل ایجاد نمی‌کند)
ضعف سیستم ایمنی (مانند بیماران مبتلا به HIV، دریافت‌کنندگان پیوند یا افراد تحت شیمی‌درمانی)
آسیب‌های سطحی مانند خراش، زخم یا التهاب در ناحیه پوست یا مخاط تناسلی
سن: بیشترین شیوع HPV در افراد 15 تا 25 سال مشاهده می‌شود

۳. باورهای نادرست رایج و واقعیت‌ها

تصور نادرست: "استخرها و توالت‌های عمومی عامل انتقال HPV تناسلی هستند."
واقعیت: انواع تناسلی HPV تنها از طریق تماس جنسی منتقل می‌شوند. انتقال از طریق سطوح آلوده محدود به انواع غیرتناسلی است.
تصور نادرست: "واکسن HPV تنها برای زنان ضروری است."
واقعیت: واکسیناسیون برای مردان نیز توصیه می‌شود، چرا که موجب پیشگیری از زگیل‌های تناسلی و برخی سرطان‌های مرتبط با HPV از جمله سرطان مقعد و سرطان ناحیه دهان و گلو می‌گردد.

عوارض ناشی از عفونت HPV و روش‌های پیشگیری

ضایعات دهانی و تنفسی:

برخی انواع ویروس HPV می‌توانند موجب بروز ضایعات در نواحی دهانی و تنفسی شوند، از جمله زبان، لوزه‌ها، کام نرم، داخل بینی و حنجره. این ضایعات ممکن است با ناراحتی یا اختلالات تنفسی همراه باشند.

سرطان‌ها:

انواع پرخطرHPV  به‌ویژه نوع 16 و 18 با بروز سرطان دهانه رحم در زنان ارتباط مستقیم دارند. همچنین، این سویه‌ها می‌توانند در ایجاد سایر سرطان‌ها از جمله سرطان‌های ناحیه تناسلی (در مردان و زنان)، مقعد، دهان، گلو و دستگاه تنفسی فوقانی نقش داشته باشند.

واکسن گارداسیل 9 (Gardasil 9):

واکسن تایید شده توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده (FDA) که برای پیشگیری از زگیل‌های تناسلی و برخی سرطان‌های مرتبط باHPV  (مانند سرطان دهانه رحم، مقعد و گلو) مؤثر است. این واکسن برای مردان و زنان طراحی شده و علیه 9 نوع HPV پرخطر محافظت ایجاد می‌کند:

(HPV 6, 11, 16, 18, 31, 33, 45, 52, 58)

مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا (CDC) توصیه می‌کند واکسیناسیون HPV برای دختران و پسران در سن 11 یا 12 سال انجام شود، اگرچه شروع آن از سن 9 سالگی نیز امکان‌پذیر است.
اثربخشی واکسن در سنین پایین‌تر بیشتر است و دریافت آن قبل از شروع فعالیت جنسی حداکثر محافظت را ایجاد می‌کند.
پس از ابتلا به HPV، واکسن ممکن است کارایی کمتری داشته باشد یا حتی بی‌اثر باشد.

دامنه سنی مجاز برای واکسیناسیون:

CDC واکسیناسیون HPV را برای تمامی افراد تا سن 26 سالگی که هنوز به‌طور کامل واکسینه نشده‌اند توصیه می‌کند.
FDA استفاده از Gardasil 9 را برای افراد 9 تا 45 ساله تأیید کرده است.
افراد 27 تا 45 ساله باید درباره دریافت واکسن با پزشک خود مشورت کنند تا بر اساس شرایط فردی تصمیم‌گیری شود

 این تست در آزمایشگاه نوبل اصفهان انجام می شود.

تهیه کننده: ساغر ذاکری بخش مولکولی آزمایشگاه نوبل اصفهان

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/hpv-infection/symptoms-causes/syc-20351596