عوامل مداخله گر در آزمایشات (9)

.


نام آزمایش: پتاسیم خون

Potassium, blood (K)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • حرکت دادن بازو در حالی که تورنیکت یا گارو بسته شده، ممکن است سطح پتاسیم را افزایش دهد.
  • ترومبوسیتوز، لکوسیتوز، همولیز در حین خون‌گیری، جداسازی ناقص سرم و لخته، و سانتریفیوژ بیش از اندازه لوله های حاوی خون باعث افزایش سطوح پتاسیم خون می‌شود.
  • استفاده از بتادین حین خونگیری، خون گیری تروماتیک، افزایش حرارت در سانتریفیوژ و خون گیری از IV line می تواند بر نتایج پتاسیم اثر بگذارد.
  • پتاسیم سرم می تواند تا تقریبا 15 درصد در همولیز خفیف (Hb<5) و 30 تا 50 درصد در همولیز متوسط (Hb>10) افزایش یابد.
  • تزریق سریع انفوزیون های پتاسیم و رژیم غذایی غنی از پتاسیم می تواند بر روی سطح پتاسیم خون تاثیر بگذارد.
  • انتقال خون کهنه می تواند بر روی سطح پتاسیم در فرد گیرنده خون تاثیر بگذارد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح پتاسیم شوند عبارتند از لوزارتان، متیل دوپا، اسید آمینوکاپروئیک، آنتی بیوتیک ها، داروهای آنتی نئوپلاستیک (مانند سیکلوسپورین)، اسپیرونولاکتون، کاپتوپریل، انالاپریل، تریامترن، آمیلورید، اپی نفرین، هپارین، انوکساپارین، هیستامین، ایزونیازید، کارودیلول، لیتیوم، پنتامیدین، مانیتول، آتنولول، پروپرانولول، دیورتیک های نگهدارنده پتاسیم، مکمل های پتاسیم، سوکسینیل کولین و ایبوپروفن.

 

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطح پتاسیم شوند عبارتند از: توپیرامات، استازولامید، آمینوسالیسیلیک اسید، مینرالوکورتیکوئیدها مانند فلودروکورتیزون، آمفوتریسین B، کاربنی سیلین، سیس پلاتین، دیورتیک ها مانند تیازیدها، اسید اتاکرینیک، فوروزماید، انفوزیون های گلوکز، انسولین، پردنیزولون، ملین ها، کربنات لیتیوم، نفیسیلین، آمپی سیلین، پنی سیلین G سدیم (دوزهای بالا)، فنوتیازین ها، سالیسیلات ها، گلیسیریزیک اسید، کاربنوکسولون، گوسیپول، انسولین ایزوفان و انسولین رگولار، آمینوگلیکوزیدها، فوسکارنت، برونکودیلاتورها از جمله سالبوتامول، ضد احتقان ها، درمان آنمی مگالوبلاستیک با B12 یا فولات و سدیم پلی استایرن سولفونات.

 

 


نام آزمایش: پتاسیم ادرار

Potassium, urine (K)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • رژیم غذایی و رژیم دارویی می تواند بر سطح پتاسیم ادرار تأثیر بگذارد.
  • مصرف بیش از حد شیرین بیان ممکن است باعث افزایش سطح پتاسیم ادرار شود.
  • دهیدراسیون، آلدوسترونیسم اولیه و ثانویه، اسیدوز دیابتی، اسیدوز توبولی کلیوی، نارسایی مزمن کلیوی، گرسنگی، و سندروم کوشینگ باعث افزایش پتاسیم ادرار می شوند.
  • نارسایی حاد کلیوی، سوء جذب، وضعیت های کمبود مزمن پتاسیم، بیماری آدیسون، گلومرولونفریت شدید، پیلونفریت، و نفرواسکلروزیس موجب کاهش سطح پتاسیم ادرار می شوند.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطوح پتاسیم ادرار شوند عبارتند از دیورتیک های تیازیدی و جیوه ای، گلوکوکورتیکوئیدها و سالیسیلات ها، و آمونیوم کلراید.

 


سندروم های سوء جذب می تواند منجر به کاهش پتاسیم ادرار گردند.

 

 

نام آزمایش: پره آلبومین

Prealbumin (PAB, Thyroxine-binding prealbumin [TBPA], Transthyretin)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • وجود همزمان التهاب ممکن است تفسیر نتایج آزمایش را غیرممکن کند.
  • پره آلبومین در نارسایی مزمن کلیه و بیماری هوجکین افزایش می یابد.
  • کمبود روی، مسمومیت حاد الکلی، و نشت پروتئین از سلول های کبدی آسیب دیده می تواند منجر به افزایش مقدار پره آلبومین گردد.
  • پره آلبومین در التهاب، اختلال عملکرد کبدی، وضعیت کمبود پروتئین، فیبروز سیستیک، و بیماری های مزمن کاهش می یابد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطوح پره آلبومین شوند عبارتند از استروئیدهای آنابولیک، آندروژن ها و کورتیکواستروئیدها مانند پردنیزولون.

 

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطوح پره آلبومین شوند عبارتند از آمیودارون، استروژن ها و داروهای ضد بارداری خوراکی.

 

 


نام آزمایش: پروتئین پلاسمایی مرتبط با بارداری-A

Pregnancy-associated plasma protein-A (PAPP-A)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • سطوح PAPP-A با افزایش وزن بدن مادر و طولانی شدن دوره بارداری افزایش می یابد.

 


نام آزمایش: پرگناندیول

Pregnanediol

 

 

عوامل مداخله گر:

 


هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک (ACTH) از جمله ترکیباتی است که می تواند باعث افزایش سطح پرگناندیول شود.

 

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطوح پرگناندیول شوند عبارتند از داروهای ضد بارداری خوراکی و پروژسترون.

 

 


نام آزمایش: پروکلسی تونین

Procalcitonin (PCT, ProCT)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • عوامل استرس زای عمده ای که باعث التهاب سیستمیک می شوند، ممکن است PCT را افزایش دهند از جمله تروما شدید، جراحی، ایست قلبی، سوختگی، التهاب پانکراس، مالاریا، خونریزی مغزی، رابدومیولیز، و انواع شوک (حرارتی، هموراژیک یا کاردیوژنیک، آنافیلاکتیک، سپتیک).
  • سطح PCT ممکن است بلافاصله پس از زایمان افزایش داشته باشد.
  • برخی از اختلالات خود ایمنی باعث افزایش سطح PCT می شوند.
  • کنسر تیروئید مدولاری (MTC) و کنسرهای ریوی با اجزای نورواندوکرین می توانند سطح PCT را افزایش دهند.
  • سطح PCT ممکن است در بیماران مبتلا به نارسایی شدید کلیوی یا کبدی افزایش پیدا کند که می تواند پس از همودیالیز یا سایر درمان ها کاهش یابد.
  • سطح PCT ممکن است در بیماران مبتلا به عفونت های قارچی مهاجم یا بیماران مبتلا به مالاریا افزایش پیدا کند.
  • سطوح PCT ممکن است در برخی از عفونت های باکتریایی آتیپیک یا غیر معمول (atypical)مانند عفونت های ناشی از کلامیدیا پنومونیه و مایکوپلاسما پنومونیه در محدوه طبیعی قرار گیرد.

 


سطح PCT ممکن است در بیمارانی که تحت درمان با داروهای محرک آزادسازی سیتوکین ها هستند، افزایش یابد.

 

 


سطح PCT ممکن است در بیمارانی که تحت درمان با داروهای anti-CD52 antibody (alemtuzumab)، ترانسفوزیون گرانولوسیت ها، اینترلوکین-۲، anti-CD20 antibody (rituximab) و آنتی بادی های ضد T cell قرار دارند، افزایش یابد.

 

 


نام آزمایش: سنجش پروژسترون

Progesterone assay

 

 

عوامل مداخله گر:

  • همولیز ناشی از تکان دادن شدید نمونه ممکن است بر نتایج آزمایش تأثیر بگذارد.
  • در شرایط فیزیولوژیک و پاتولوژیک مختلف سطح پروژسترون خون افزایش می یابد مانند: فاز لوتئال دوره قاعدگی، کیست های لوتئال تخمدان، تومورهای تخمدان (مانند arrhenoblastoma)، تومورهای آدرنال، هیپرپلازی مادرزادی آدرنال به علت کمبود 21-هیدروکسیلاز، 17-هیدروکسیلاز، 11-بتا هیدروکسیلاز و حاملگی مولار.
  • در شرایط پاتولوژیک متعددی ممکن است سطح پروژسترون کاهش یابد مانند: آمنوره، برخی از سقط های جنین، مرگ جنینی، توکسمی بارداری و آژنز گنادی.


داروهایی که ممکن است با نتایج آزمایش تداخل داشته باشند عبارتند از کلومیفن، استروژن و پروژسترون.

 

 


نام آزمایش: سنجش گیرنده پروژسترون

Progesterone receptor assay (PR assay, PRA, PgR)

 

 

عوامل مداخله گر:

 


استفاده از هورمون هایی مانند پروژسترون یا استروژن ممکن است باعث نتایج منفی کاذب شود.

 

 


نام آزمایش: پرولاکتین

Prolactin levels (PRLs)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • در دوران بارداری پرولاکتین ممکن است 8 تا 20 برابر افزایش یابد. معمولا پس از زایمان طی 2 تا 4 هفته کاهش می یابد و به سطح طبیعی باز می گردد.
  • استرس ناشی از بیماری، تروما، جراحی، شیردهی، حاملگی، هیپوگلیسمی، ورزش و فعالیت شدید، یا حتی ترس از آزمایش خون می تواند سطح پرولاکتین را افزایش دهد.
  • سطح پرولاکتین به طور موقت پس از تشنج افزایش می یابد.
  • سطح پرولاکتین در افراد طبیعی در پاسخ به برخی محرک ها افزایش می یابد مانند خواب، رابطه جنسی، فعالیت فیزیکی و تحریک نوک پستان.
  • ترشح طبیعی پرولاکتین در طول شب دو تا سه برابر بیشتر از روز می باشد.
  • سطح پرولاکتین در وضعیت های پاتولوژیک مختلفی افزایش می یابد مانند: آمنوره، گالاکتوره، آسیب های غده هیپوفیز، آسیب های هیپوتالاموس، بیماری آدیسون، تخمدان پلی کیستیک (PCOS)، علل نروژنیک مانند تحریک پستان، آسیب های طناب نخاعی، آسیب قفسه سینه مانند عفونت هرپس زوستر، نارسایی مزمن کلیوی، نارسایی کبدی و علل ایدیوپاتیک.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش مقادیر پرولاکتین شوند عبارتند از: داروهای ضد تشنج، داروهای آنتی هیستامین، آنتاگونیست های دوپامین (متوکلوپرامید، سولپیراید)، داروهای ضد تهوع و استفراغ، داروهای ضد روان پریشی (مانند تیوریدازین، کومپازین، تورازین، اِستلازین، مِلاریل و هالدول)، داروهای ضد سل، مشتقات ارگوت، استروژن ها، پروژسترون، آنتاگونیست های هیستامین، مهارکننده های مونوآمین اکسیداز، اُپیات ها (مرفین، متادون)، داروهای ضد بارداری خوراکی، متیل دوپا، ایزونیازید، آمفتامین ها، هورمون آزاد کننده ی تیروتروپین، رزرپین، مهارکننده های بازجذب سروتونین، برخی داروهای ضد فشار خون و برخی داروهای غیرقانونی (مانند آمفتامین ها).

 

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش مقادیر پرولاکتین شوند عبارتند از: کلونیدین، آگونیست های دوپامین، مشتقات آلکالوئید ارگوت، لوودوپا و آپومورفین.

 

 


نام آزمایش: آنتی ژن اختصاصی پروستات

Prostate-specific antigen (PSA, Prostate cancer gene 3 [PCA3], MI-prostate score [MiPS])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • نیکوتین می تواند به طور کاذب سبب افزایش خفیف PSA شود.
  • معاینه رکتوم ممکن است سطح PSA را افزایش دهد. نمونه خون برای آزمایش PSA باید قبل از معاینه دیجیتال رکتوم یا چند ساعت بعد از آن گرفته شود.
  • PSA می تواند دچار نوسانات فیزیولوژیک تا 30 درصد گردد. در حالی که PSA فاقد ریتم سیرکادین است ولی در طول روز می تواند 6 تا 7 درصد تغییرات نشان دهد. مقادیر PSA در یک فرد ایستاده بیشتر از حالت نشسته است و می تواند تا 50 درصد هم افزایش یابد.
  • دستکاری پروستات از طریق بیوپسی و یا برداشتن پروستات از طریق مجرای ادراری (TURP) ممکن است سطح PSA را افزایش دهد. آزمایش PSA باید قبل از جراحی یا 6 هفته بعد از آن انجام شود.
  • ماساژ پروستات (کمتر از دو برابر)، سیستوسکوپی (چهار برابر)، کاتتر ادراری، دوچرخه سواری شدید (دو تا سه برابر به مدت چند روز)، نارسایی حاد کلیوی و انفارکتوس حاد میوکارد می توانند منجر به افزایش سطح PSA گردند.
  • انزال در عرض 24 ساعت قبل از آزمایش خون با افزایش سطح PSA مرتبط است.
  • عفونت دستگاه ادراری، احتباس حاد ادراری و التهاب پروستات (یا پروستاتیت) اخیر می تواند باعث افزایش 5 تا 7 برابری PSA به مدت 6 هفته شود.
  • هیپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH)، ایسکمی پروستاتیک و کنسر پروستات باعث افزایش سطح PSA می گردند.
  • پروستاتکتومی، اختگی مردان و بستری شدن در بیمارستان می توانند باعث کاهش سطح PSA شوند.
  • تستوسترون، تیتر بالای آنتی بادی های هتروفیل و واکنش متقابل آنتی بادی می توانند موجب افزایش سطح PSA شوند.

 


دی اتیل استیل بسترول (DES) و فیناستراید باعث کاهش حدود 50 درصدی سطح PSA می شوند.

 


بیوتین بسته به متد می تواند با سنجش PSA تداخل کرده و سبب کاهش کاذب نتایج آزمایش شود.

 

 


نام آزمایش: الکتروفورز پروتئین سرم، الکتروفورز ایمونوفیکساسیون

Protein (Protein electrophoresis, Immunofixation electrophoresis [IFE], Serum protein electrophoresis [SPEP], Albumin, Globulin, Total protein)

 

 

 

عوامل مداخله گر:

  • خون‌گیری در حالت ایستاده باعث افزایش سطح پروتئین توتال می شود.
  • استفاده طولانی مدت از تورنیکت یا گارو می تواند هر دو بخش پروتئین تام (آلبومین و گلوبولین) را افزایش دهد.
  • هیپرگاماگلوبولینمی (مونوکلونال یا پلی کلونال) و وضعیت های هیپوولمی می توانند منجر به افزایش سطح پروتئین توتال سرم گردند.
  • نمونه گیری از محلی نزدیک به محل تزریق وریدی می تواند منجر به کاهش کاذب سطح پروتئین شود. به همین ترتیب، انفوزیون وریدی حجم بالای مایع کریستالوئید می تواند منجر به هیپوپروتئینمی حاد شود.
  • انواع سوء تغذیه (مانند سوء جذب، کواشیورکور، ماراسموس)، کاهش یا سنتز غیر موثر پروتئین (مانند نارسایی حاد کبدی، آگاماگلوبولینمی) نیز می توانند به کاهش پروتئین توتال سرم منجر شوند.
  • در سندروم نفروتیک، نفروپاتی های از دست دهنده پروتئین، جراحی رزکسیون، بیماری های شدید (مانند تب، التهاب، هیپرتیروئیدیسم، بدخیمی، بیماری های مزمن)، مسمومیت با آب، SIADH، تزریق وریدی، و سه ماهه آخر بارداری هم با کاهش سطح پروتئین توتال سرم رو‌به‌رو هستیم.
  • افزایش کاذب پروتئین ها یا سودو‌هیپرپروتئینمی در تغلیظ خون مرتبط با دهیدراسیون یا خشکی نمونه مشاهده می شود.

 


تزریق مواد حاجب قبل از جمع آوری نمونه خون، ممکن است نتایج آزمایش را تغییر دهد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح پروتئین شوند عبارتند از: استروئیدهای آنابولیک، آندروژن ها، کورتیکواستروئیدها، دکستران، هورمون رشد، انسولین، فنازوپیریدین و پروژسترون.

 

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطح پروتئین شوند شامل یون‌های آمونیوم، استروژن‌ها، عوامل هپاتوتوکسیک و داروهای ضد بارداری خوراکی هستند.

 

 


نام آزمایش: پروتئین C و پروتئین S

Protein C, protein S

 

 

عوامل مداخله گر:

  • پروتئین C ممکن است بعد از عمل جراحی کاهش یابد.
  • بارداری یا مصرف هورمون های جنسی با کاهش پروتئین های C و S همراه است.
  • وضعیت های انعقادی فعال، مانند ترومبوز ورید، می تواند سطح پروتئین های S و C را کاهش دهد.
  • در دیابت، سندروم نفروتیک، بیماری ایسکمیک قلب، بارداری، مصرف OCP ها، هپارین تراپی و افزایش سن افزایش سطح پروتئین C را مشاهده می کنیم.
  • لوپوس آنتی کوآگولانت می تواند باعث افزایش کاذب مقادیر پروتئین C گردد.
  • سطوح افزایش یافته فاکتور VIII می تواند باعث کاهش کاذب در سنجش پروتئین C و S گردد.
  • مصرف OCPs، هپارین تراپی با دوز بالا (بیش از یک واحد بر میلی لیتر) و افزایش سن منجر به افزایش پروتئین C و S می گردد.
  • تیتر بالای RF می تواند باعث افزایش کاذب پروتئین S شود.
  • همولیز یا بیلی روبین بالا و هپارین (Up to 1 IU/mL) تداخلی در سنجش پروتئین S ندارند، اما در هپارین تراپی با دوز بالا افزایش پروتئین S دیده می شود.

 


کمبود ویتامین K، مصرف مهار کننده های ویتامین K مانند وارفارین، ال-آسپارژیناز تراپی، DIC و واکنش فاز حاد (ترومبوتیک، التهابی، جراحی) از جمله مواردی هستند که می توانند سطح پروتئین C را کاهش دهند.

 


نقص مادرزادی پروتئین S (با شیوع یک در 500 در نژاد قفقازی) می تواند با کاهش سطح پروتئین S فرد را مستعد حوادث ترومبوآمبولیسم کند. مصرف ضد انعقاد های خوراکی، کمبود ویتامین K، حاملگی، هورمون درمانی، OCPs، سنین جوانی، بیماری کبدی، واکنش فاز حاد (کاهش free protein S اما افزایش total protein S)، پروتئینوری، ال آسپارژیناز تراپی، DIC می توانند موجب کاهش سطح پروتئین S شوند.

 

 


نام آزمایش: زمان پروترومبین

Prothrombin time (PT, Protime, International normalized ratio [INR])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • مصرف الکل می تواند سطح PT را افزایش دهد.
  • یک رژیم غذایی پرچرب ممکن است سطح PT را کاهش دهد.
  • پلاسمای همولیز، ایکتریک یا لیپمیک می تواند در روش های فتومتریک سنجش PT تداخل کند.
  • نمونه های همولیز، ایکتریک یا لیپمیک می توانند در سنجش های فتومتریک PT تداخل کنند.
  • پس از نمونه گیری چنانچه خون و ماده ضد انعقاد به میزان ناکافی مخلوط شوند و یا نسبت 9 به 1 خون به ماده ضد انعقاد رعایت نگردد می تواند بر روی نتایج نتایج PT تاثیر بگذارد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطوح PT شوند عبارتند از: امپرازول، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)، پروپانولول، آمیودارون، آلوپورینول، آسپیرین (دوز های بالا)، استامینوفن، باربیتورات ها، آنتی بیوتیک های بتالاکتام، سفالوسپورین ها، کلستیرامین، کلرال هیدرات، کلرپرومازین، سایمتیدین، کلوفیبرات، کلستیپول، اتیل الکل، گلوکاگون، هپارین، متیل دوپا، نئومایسین، ضد انعقادهای خوراکی، پروپیل تیوراسیل، کینیدین، کینین، سالیسیلات ها و سولفونامیدها.

 

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطوح PT شوند عبارتند از: استروئیدهای آنابولیک، باربیتورات ها، کلرال هیدرات، دیجیتالیس، دیفن هیدرامین، استروژن ها، گریزئوفولوین، داروهای ضد بارداری خوراکی و ویتامین K.

 

 


نام آزمایش: شمارش گلبول های قرمز

Red blood cell count (RBC count, Erythrocyte count)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • کاهش طبیعی تعداد گلبول های قرمز در دوران بارداری به دلیل افزایش طبیعی مایعات بدن و رقیق شدن گلبول های قرمز دیده می شود.
  • تعداد گلبول های قرمز افرادی که در ارتفاعات زندگی می کنند، افزایش می یابد.
  • وضعیت هیدراتاسیون: دهیدراتاسیون به طور واقعی تعداد گلبول های قرمز را افزایش می دهد و هیدراتاسیون بیش از حد باعث کاهش تعداد گلبول های قرمز می شود.
  • سرمای شدید یا درجه حرارت بسیار پایین می تواند با لیز گلبولهای قرمز بر روی شمارش آن تاثیر بگذارد.
  • لکوسیتوز شدید باعث افزایش شمارش RBC می شود.
  • اسهال و استفراغ بر روی شمارش گلبول های قرمز تاثیر می گذارند.
  • در نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو (مانند پلی سایتمی ورا)، شمارش گلبول های قرمز افزایش می یابد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش تعداد گلبول های قرمز شوند عبارتند از اریتروپویتین و جنتامایسین.

 

 


داروهای کاهنده تعداد گلبول های قرمز بسیار اند، از جمله داروهایی که تولید مغز استخوان را کاهش می دهند یا داروهایی که باعث همولیز می شوند.

 

 


نام آزمایش: شاخص های گلبول قرمز

Red blood cell indices (RBC indices, Blood indices)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • اندازه غیر طبیعی گلبول های قرمز ممکن است بر این شاخص ها تأثیر بگذارد.
  • افزایش بسیار زیاد گلبول های سفید ممکن است بر شاخص های گلبول قرمز تأثیر بگذارد.
  • پیش سازهای بزرگ گلبول قرمز (از جمله رتیکولوسیت ها) باعث افزایش غیر طبیعی MCV می شوند.
  • افزایش قابل توجه سطوح لیپید (بیش از 2000 میلی گرم در دسی لیتر) باعث می شود شمارشگر خودکار سلولی سطوح بالای هموگلوبین را نشان دهد. MCHC و MCH هم به طور کاذب بالا محاسبه خواهند شد.
  • وجود آگلوتینین های سرد به طور کاذب MCHC، MCH و MCV را افزایش می دهد در حالی که موجب کاهش شمارش RBC ها می شوند.
  • افزایش شدید لکوسیت ها، افزایش تعداد پلاکت های بزرگ و اتوآگلوتیناسیون می تواند به افزایش کاذب RDW منجر شود.

 


داروهایی که ممکن است MCV را افزایش دهند شامل آزاتیوپرین، فنی توئین و زیدوودین هستند.

 

 


نام آزمایش: سنجش رنین پلاسما

Renin assay, plasma (Plasma renin activity [PRA], Plasma renin concentration [PRC])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • سطح رنین تحت تأثیر بارداری، دوره قاعدگی، مصرف نمک و مصرف شیرین بیان می باشد.
  • مقادیر رنین در بیمارانی که رژیم های غذایی کم نمک دارند و زمانی که بیمار در حالت ایستاده (upright position)قرار دارد، بالاتر است.
  • وضعیت بدن (posture) : رنین در حالت ایستاده افزایش و در حالت خوابیده کاهش می یابد.
  • مقادیر رنین در ساعات اولیه روز بالاتر است. تولید رنین تحت تاثیر تغییرات شبانه روزی می باشد.
  • نتایج سنجش رنین پلاسما در بیمارانی که به تازگی تحت رادیوایزوتوپ های درمانی یا تشخیصی قرار گرفته اند، قابل اعتماد نمی باشد.
  • در نیمه دوم سیکل قاعدگی فعالیت رنین پلاسما تا دو برابر ممکن است افزایش یابد.
  • هر عاملی که باعث کاهش حجم پلاسما شود می تواند منجر به افزایش فعالیت رنین پلاسما گردد مانند: دیورتیک ها، هموراژی و بیماری آدیسون.
  • هر عاملی که باعث افزایش حجم پلاسما شود می تواند منجر به کاهش سطح فعالیت رنین پلاسما گردد مانند: رژیم های غذایی با سدیم بالا و تجویز استروئیدهای احتباس کننده سدیم.

 


اسپیرونولاکتون با آزمایش رنین تداخل دارد و باید 4 تا 6 هفته قبل از آزمایش رنین قطع شود.

 

 


داروهایی که سطح رنین را افزایش می دهند شامل مهارکننده های آنزیم مبدل آنژیوتانسین، داروهای ضد فشار خون، دیورتیک ها از جمله اسپیرونولاکتون، استروژن ها، داروهای ضد بارداری خوراکی و وازودیلاتورها یا گشاد کننده های عروقی هستند.

 

 


گاهی اوقات در برخی بیماران، آنتاگونیست های کلسیم و آلفا-بلاکرها می توانند سطح رنین پلاسما را افزایش دهند مانند دیازوکساید، استروژن ها، فورزماید، گوانیتیدین، هیدرالازین، ماینوکسیدیل، تیازیدها و اسپیرونولاکتون.

 

داروهایی که سطح رنین را کاهش می دهند شامل بتا بلوکرها، کلونیدین، شیرین بیان، عوامل ضد التهابی غیر استروئیدی، پتاسیم و رزرپین هستند.

 

 


نام آزمایش: شمارش رتیکولوسیت

Reticulocyte count (Retic count)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • بارداری ممکن است باعث افزایش تعداد رتیکولوسیت ها شود.
  • انتقال خون اخیر، واکسیناسیون های متعدد و یا کمبود کمپلمان فعال می تواند در نتایج تاثیرگذارباشد.
  • گلبول‌های قرمز حاوی اجسام هاول-جولی شبیه رتیکولوسیت‌ها هستند و ممکن است توسط برخی از شمارشگرهای خودکار سلولی به اشتباه رتیکولوسیت شمارش شوند و در نتیجه تعداد رتیکولوسیت ها به طور کاذب بالا شمارش خواهد شد.
  • شمارش دستی رتیکولوسیت توسط کاربران متفاوت ممکن است بسیار متغیر باشد. به همین دلیل شمارش دستگاهی و اتوماتیک رتیکولوسیت ها قابل اعتماد تر است.

 


نام آزمایش: فاکتور روماتوئید

Rheumatoid factor (RF)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • فاکتور روماتوئید (RF) یک یافته آزمایشگاهی اختصاصی و ایزوله برای تشخیص آرتریت روماتوئید نمی باشد و در بسیاری از بیماری های غیر روماتوئیدی و بافت همبند نیز افزایش می یابد مانند مونونوکلئوز عفونی، SLE، اسکلرودرمی و هپاتیت.
  • کرایوگلوبولین، مقادیر بالای لیپید در خون و همولیز می توانند نتایج مثبت کاذب RF را ایجاد کنند.
  • افراد مسن اغلب RF بالا دارند.


نام آزمایش: آنالیز اسپرم

Semen analysis (Sperm count, Sperm examination)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • جمع آوری نمونه اسپرم باید در یک بازه‌ی 48 تا 72 ساعت پرهیز از انزال صورت گیرد.
  • حداقل زمان بین دو نوبت آنالیز اسپرم، یک ماه می باشد.
  • حداقل حجم نمونه برای آنالیز میکروسکوپی اسپرم، 0.1 میلی لیتر می باشد.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش حجم مایع منی شوند عبارتند از عوامل آنتی نئوپلاستیک (مانند متوترکسات)، سایمتیدین، استروژن ها و متیل تستوسترون.

 

 


نام آزمایش: سروتونین

Serotonin (5-hydroxytryptamine [5-HT])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • سروتونین خون بسیار ناپایدار است و سریعا باید جدا شده و مورد آزمایش قرار گیرد.
  • به طور کلی مواد غذایی حاوی سروتونین تداخل قابل توجهی بر روی سنجش سروتونین ندارند.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح سروتونین شوند عبارتند از لیتیوم، مهارکننده های مونوآمین اکسیداز، متیل دوپا، مورفین و رزرپین.

 


مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین از جمله داروهایی هستند که سطح سروتونین را کاهش می دهند.

 

 


نام آزمایش: بررسی تجاوز جنسی

Sexual assault testing (Rape testing)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • تأخیر در بررسی پس از حمله مورد ادعا، امکان شناسایی شواهد مهم را کاهش می دهد.

 


نام آزمایش: شناسایی بیماری های مقاربتی

Sexually transmitted disease testing (STD testing)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • نایسریا گنوره به روان کننده ها و ضدعفونی کننده ها بسیار حساس است.
  • قاعدگی ممکن است نتایج آزمایش را تغییر دهد.
  • در زنان، دوش واژینال طی 24 ساعت قبل از کشت دهانه رحم، ارگانیسم های در دسترس برای کشت میکروبی را کاهش می دهد.
  • در مردان، دفع ادرار طی یک ساعت قبل از کشت مجرای ادرار، ترشحات مجرای ادرار را شستشو داده و خارج می کند.
  • بقایای مدفوع ممکن است کشت آنال را آلوده کند.

 

 


نام آزمایش: غربالگری کم خونی داسی شکل

Sickle cell screen (Sickledex, Hemoglobin [Hgb] S test)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • هر گونه انتقال خون طی 3 تا 4 ماه قبل از این آزمایش ممکن است باعث نتایج منفی کاذب و یا مثبت کاذب شود، زیرا هموگلوبین طبیعی اهداکننده ممکن است Hb S گیرنده را رقیق کند و نتایج منفی کاذب بدهد و اگر اهدا کننده ی خون، بیمار مبتلا به آنمی سیکل سل هتروزیگوت باشد چون فاقد علامت است می تواند نتایج مثبت کاذب را در گیرنده خون ایجاد کنند.
  • پلی سیتمی یا پاراپروتئینمی ممکن است منجر به بروز نتایج مثبت کاذب در حلالیت شوند.
  • نوزادان کمتر از 3 ماه به علت افزایش Hb F و کاهشHb Sممکن است نتایج منفی کاذب داشته باشند.
  • کم خونی شدید (هموگلوبین کمتر از 7 گرم بر دسی لیتر) می تواند باعث نتایج منفی کاذب شود.
  • نتایج مثبت کاذب به علل زیر ممکن است مشاهده شود: نمونه های لیپمیک (افزایش توربیدیتی)، بتاگلوبین های غیرطبیعی، افزایش هاینزبادی ها (مانند پُست اسپلنکتومی)، افزایش تعداد NRBCها، برخی از واریانت های نادر هموگلوبین مانند HbC Harlem یا HbC Georgetown.


فنوتیازین ها ممکن است باعث نتایج منفی کاذب شوند.

 

 





طراحی و تدوین:

دکتر علیرضا لطفی کیان، دکترای علوم آزمایشگاهی  E.C.L.S Clinical

دکتر احسان کاکاوند، دکترای تخصصی ویروس شناسی

تاریخ انتشار : 1403/06/04
تعداد بازدید: 102