عوامل مداخله گر در آزمایشات (3)

.

 


نام آزمایش: کشت خون و تعیین حساسیت آنتی بیوتیکی

Blood culture and sensitivity

 

 

عوامل مداخله گر:

  • آلودگی نمونه خون، به ویژه با باکتری های پوست، ممکن است رخ دهد.
  • نتایج کاذب یا رشد تأخیری در کشت خون می تواند به علت مصرف آنتی بیوتیک ها پیش از جمع آوری نمونه خون رخ دهد.

 

 


نام آزمایش: لام خون محیطی

Blood smear (Peripheral blood smear, Red blood cell [RBC] morphology, RBC smear)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • همولیز نمونه های خونی می تواند روی نتایج بررسی گستره خون محیطی اثر بگذارد.

 


نام آزمایش: گروه خونی

Blood typing (Blood group microarray testing)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • تجویز دکستران و یا مواد IV contrast ممکن است روی تست تعیین نوع گروه خونی اثر گذار باشد.

 


نام آزمایش: نیتروژن اوره خون

Blood urea nitrogen (BUN, urea nitrogen)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • تغییر در مصرف پروتئین ممکن است بر مقدار BUN تأثیر بگذارد.
  • بارداری در سنین بالا ممکن است باعث افزایش BUN شود.
  • هیدراتاسیون بیش از حد و کمبود آب بدن می تواند بر سطوح BUN تأثیر بگذارد.
  • خونریزی دستگاه گوارش می تواند باعث افزایش سطح BUN شود.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح BUN شوند شامل فلوکستین، آلوپورینول، آمینوگلیکوزیدها، سفالوسپورین ها، کلرال هیدرات، آتنولول، پروپانول، سیس پلاتین، کارودیلول، فوروزماید، گوانتیدین، ایندومتاسین، متوترکسات، کلوپیدوگرل، متیل دوپا، لوزارتان، داروهای نفروتوکسیک (مانند آمفوتریسین B، آسپرین، باسیتراسین، کاربامازپین، کولیستین، جنتامایسین، متی سیلین، نئومایسین، پنی‌سیلامین، پلی‌میکسین‌B، پروبنسید، ونکومایسین)، پروپرانولول، ریفامپین، اسپیرونولاکتون، کاپتوپریل، دیکلوفناک، ایبوپروفن، تتراسایکلین‌ها، دیورتیک های تیازیدی، آسیکلوویر، مبندازول و تریامترن هستند.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطح BUN شوند عبارتند از کلرامفنیکل و استرپتومایسین.

 

 

 


نام آزمایش: نشانگرهای بازسازی استخوان

Bone turnover markers (BTMs, N-telopeptide [NTx], Bone collagen equivalents [BCEs], Osteocalcin [bone G1 a protein, BGP, osteocalc], Pyridinium [PYD] crosslinks, Bone-specific alkaline phosphatase [BSAP], Amino-terminal propeptide of type I procollagen [P1NP], C-telopeptide [CTx])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • اندازه گیری نشانگرهای ادراری بازسازی استخوان می تواند تا 30 درصد در یک فرد حتی طی یک روز متفاوت باشد. جمع آوری نمونه های دوتایی در صبح می تواند تغییرات را به حداقل برساند.
  • داروهای مورد استفاده در بدنسازی مانند تستوسترون، می تواند باعث کاهش سطح NTx شود.

 


نام آزمایش: نشانگر ضربه مغزی

Brain trauma indicator (BTI, Concussion biomarkers, Ubiquitin carboxy-terminal hydrolase L1 [UCH-L1], Glial fibrillary acidic protein [GFAP])

 

 

عوامل مداخله گر:

  • سطح پروتئین ها در سنین مختلف، متفاوت است. این تست فقط برای افراد بالای 18 سال از دقت کافی برخوردار است.

 


نام آزمایش: آنالیز تومور سرطان سینه

Breast cancer tumor analysis (DNA ploidy status, S-phase fraction, Cathepsin D, HER-2 [c erbB2, neu] protein, p53 protein, Ki67 protein)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • تأخیر در فیکس کردن بافت ممکن است باعث بدتر شدن پروتئین های نشانگر شود و ممکن است مقادیر کمتری نشان دهد.

 


استفاده از برخی از داروهای شیمی درمانی قبل از عمل، ممکن است باعث کاهش سطح برخی از پروتئین های نشانگر شود.

 

 


نام آزمایش: کلسی تونین

Calcitonin (Human calcitonin [HCT], Thyrocalcitonin)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • سطوح کلسی تونین معمولا در بارداری و در نوزادان افزایش می یابد.


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح کلسی تونین شوند عبارتند از کلسیم، کوله سیستوکینین، اپی نفرین، گلوکاگون، پنتاگاسترین و داروهای ضد بارداری خوراکی.

 

 


نام آزمایش: کلسیم

Calcium (Total/ionized calcium, Ca, Serum calcium)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • مسمومیت با ویتامین D ممکن است باعث افزایش سطح کلسیم شود.
  • مصرف بیش از حد شیر ممکن است باعث افزایش سطح کلسیم شود.
  • pH سرم می تواند بر مقادیر کلسیم تأثیر بگذارد. کاهش pH باعث افزایش سطح کلسیم می شود.
  • میل ترکیبی کلسیم به آلبومین در شرایط آلکالوز افزایش می یابد. بنابراین، آلکالوز تنفسی ممکن است باعث کاهش شدید کلسیم یونیزه شود.
  • طولانی شدن زمان بستن تورنیکت یا گارو بر روی دست، باعث کاهش pH و افزایش کاذب سطح کلسیم می شود.
  • معمولاً تغییرات شبانه روزی جزئی در کلسیم وجود دارد و در حدود ساعت 9 شب به حداکثر مقدار خود می رسد.
  • هیپوآلبومینمی به طور کاذب با کاهش سطح کلسیم تام همراه است.

 


تزریق مواد حاجب قبل از جمع آوری نمونه خون، ممکن است نتایج آزمایش را تغییر دهد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح سرمی کلسیم شوند عبارتند از آنتی اسیدهای قلیایی از جمله آلومینیوم هیدروکسید و منیزیم هیدروکسید، آندروژن ها، نمک های کلسیم، ارگوکلسیفرول، هیدرالازین، لیتیوم، PTH، دیورتیک های تیازیدی از جمله هیدروکلروتیازید، هورمون تیروئید و ویتامین D.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطح سرمی کلسیم شوند عبارتند از فلوکستین، استازولامید، آلبوترول، داروهای ضد تشنج، آسپاراژیناز، آسپرین، کلسی تونین، سیس پلاتین، پردنیزولون، کورتیکواستروئیدها، استروژن ها، هپارین، ملین ها، فوروزماید، دیورتیک های لوپ، نمک های منیزیم و داروهای ضد بارداری خوراکی.

 

 


نام آزمایش: آنتی ژن کارسینوامبریونیک

Carcinoembryonic antigen (CEA)

 

 

عوامل مداخله گر:

· نیکوتین می تواند به طور کاذب سبب افزایش خفیف CEA شود.

 


بیوتین بسته به متد می تواند باعث کاهش کاذب CEA در سنجش شود.

 

 


نام آزمایش: میزان دی اکسید کربن

Carbon dioxide content (CO2 content, CO2 combining power)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • پر نشدن کامل لوله با خون به CO2 اجازه می دهد تا از نمونه سرم خارج شود و ممکن است مقادیر HCO3 را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح سرمی CO2 و HCO3 شوند عبارتند از آلدوسترون، باربیتورات ها، بی کربنات ها، اتاکرینیک اسید، هیدروکورتیزون، دیورتیک های لوپ، دیورتیک های جیوه ای و استروئیدها.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش CO2 شوند عبارتند از متی سیلین، نیتروفورانتوئین، پارالدئید، فنفورمین هیدروکلراید، تتراسایکلین، دیورتیک های تیازیدی و تریامترن.

 

 


نام آزمایش: ایمونوفنوتایپ سلولی

Cell surface immunophenotyping (Flow cytometry cell surface immunophenotyping, Lymphocyte immunophenotyping, AIDS T-lymphocyte cell markers, CD4 marker, CD4/CD8 ratio, CD4 percentage)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • تغییرات شبانه روزی وجود دارد.
  • یک بیماری ویروسی اخیر می تواند تعداد کل لنفوسیت های T را کاهش دهد.
  • نیکوتین و ورزش بسیار شدید می تواند تعداد لنفوسیت ها را کاهش دهد.


استروئیدها می توانند تعداد لنفوسیت ها را افزایش دهند.

 


داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی تعداد لنفوسیت ها را کاهش می دهند.

 

 


نام آزمایش: سرولوپلاسمین

Ceruloplasmin (Cp)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • مقادیر سرولوپلاسمین در دوران بارداری افزایش می یابد.


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطوح سرولوپلاسمین شوند عبارتند از قرص های ضد بارداری، استروژن، متادون، فنی توئین و تاموکسیفن.

 

 


نام آزمایش: کلامیدیا

Chlamydia

 

 

عوامل مداخله گر:

  • نتایج آزمایش در بیماران تحت درمان آنتی بیوتیکی و زنانی که در دوره خونریزی عادت ماهیانه هستند، قابل اعتماد نمی باشد.

 


نام آزمایش: کلر

Chloride, blood (CL)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • تزریق بیش از حد سالین می تواند منجر به افزایش سطح کلر شود.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش سطح کلر سرم شوند عبارتند از استازولامید، کلرید آمونیوم، آندروژن، کلروتیازید، فرآورده های حاوی کورتیکواستروئید، استروژن ها، گوانتیدین، هیدروکلروتیازید، متیل دوپا و داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs).

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش سطح کلر شوند عبارتند از آلدوسترون، بی کربنات ها، کورتیکواستروئیدها، کورتیزون، هیدروکورتیزون، دیورتیک های لوپ، دیورتیک های تیازیدی و تریامترن.

 

 


نام آزمایش: کلسترول

Cholesterol

 

 

عوامل مداخله گر:

  • بارداری معمولاً با افزایش سطح کلسترول همراه است.
  • اوفورکتومی (جراحی برداشتن تخمدان) سطح کلسترول را افزایش می دهد.

 


داروهایی که ممکن است باعث افزایش کلسترول شوند عبارتند از کاربامازپین، هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک، استروئیدهای آنابولیک، بتا بلوکرها، کورتیکواستروئیدها از جمله پردنیزولون، سیکلوسپورین، اپی نفرین، کلوپیدوگرل، داروهای ضد بارداری خوراکی، فنی توئین، سولفونامیدها، دیورتیک های تیازیدی و ویتامین D.

 


داروهایی که ممکن است باعث کاهش کلسترول شوند عبارتند از هالوپریدول، آلوپورینول، آندروژن ها، عوامل متصل شونده به نمک صفراوی، کاپتوپریل، کلرپروپامید، کلوفیبرات، کلشی سین، کلستیپول، اریترومایسین، ایزونیازید، لیوتیرونین، مهارکننده های مونوآمین اکسیداز، نئومایسین (خوراکی)، نیاسین، نیترات ها و استاتین ها.

 

 


نام آزمایش: کولین استراز

Cholinesterase (CHS, Pseudocholinesterase [PChE], Cholinesterase RBC, Red blood cell cholinesterase, Acetylcholinesterase)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • بارداری مقادیر کولین استراز را کاهش می دهد.


داروهایی که ممکن است باعث کاهش مقادیر کولین استراز شوند عبارتند از آتروپین، کافئین، کدئین، استروژن ها، سولفات مورفین، نئوستیگمین، داروهای ضد بارداری خوراکی، فنوتیازین ها، کینیدین، تئوفیلین و ویتامین K.

 

 


نام آزمایش: غلظت فاکتورهای انعقادی

Coagulating factors concentration (Coagulating factors, Blood-clotting factors)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • بسیاری از این پروتئین ها به حرارت حساس هستند و اگر نمونه در دمای اتاق نگهداری شود، سطح آنها کاهش می یابد.
  • بارداری یا استفاده از داروهای ضد بارداری می تواند سطوح تعدادی از این فاکتورها به خصوص فاکتور VIII و IX را افزایش دهد.
  • بسیاری از این فاکتورهای انعقادی، پروتئین های واکنش دهنده فاز حاد هستند. بیماری حاد، استرس، ورزش یا التهاب می تواند سطح آنها را افزایش دهد.


نام آزمایش: آگلوتینین های سرد

Cold agglutinins

 

 

عوامل مداخله گر:

 


برخی آنتی بیوتیک ها (پنی سیلین و سفالوسپورین ها) می توانند در ایجاد آگلوتینین های سرد تداخل کنند.

 

 


نام آزمایش: سنجش کمپلمان

Complement assay (Total, C3 and C4 complement)

 

 

عوامل مداخله گر:

  • C3 در دمای اتاق خیلی ناپایدار است.




 

طراحی و تدوین:

دکتر علیرضا لطفی کیان، دکترای علوم آزمایشگاهی  E.C.L.S Clinical

دکتر احسان کاکاوند، دکترای تخصصی ویروس شناسی

تاریخ انتشار : 1403/05/15
تعداد بازدید: 129