چرا در آزمایشگاه، محاسبه عدم دقت کل به جای عدم دقت پیشنهاد می شود؟

 -در آزمایشگاه برای محاسبه دقت، معیار مجازی برای اینکه چقدر داده ها به هم نزدیک باشند وجود ندارد ولی می توانیم معیاری برای عدم نزدیکی غیر مجاز داده ها به هم داشته باشیم .پس از این رو به جای محاسبه دقت در ازمایشگاه عدم دقت را محاسبه می کنیم.

ب) انواع محاسبه عدم دقت در آزمایشگاه:

1. Repeatability (تکرار پذیری)

زمانی که ما در یک آزمایشگاه با یک دستگاه یک نمونه را 5 یا 10 بار تکرار کنیم که به آن within run هم می گوییم.

2.Intermediate precision

تکرار پذیری در یک آزمایشگاه است ولی با متد و دستگاه مختلف انجام میشود که می توانیم از محاسبه  cv یا  F-testاستفاده کنیم.

3.reproducibility

برای محاسبه تکرار پذیری بین ازمایشگاهی استفاده می شود که مثلا در  peer grouping یا EQAP به دست می آوریم.

ج) محاسبه عدم دقت کل با استفاده از تجدیدپذیری:

در محاسبه عدم دقت کل ما از هر دو نوع تکرار پذیری within run و between run در کنار هم استفاده می کنیم. به این صورت که یک نمونه را 5بار در یک روز میخوانیم و تا 5 روز این کار را تکرار می کنیم سپس میانگین هر روز را جدا حساب می کنیم . سپس با استفاده از مجموع میانگین ها و تقسیم آن بر 5 میتوانیم میانگین، میانگین ها را به اصطلاح به دست می آوریم.
حال با استفاده از فرمول  SD یکبار  within run ,SD را محاسبه می کنیم و بار دیگر between run, SD  را محاسبه میکنیم و با استفاده را هر دو آن ها می توانیم SD تجدید پذیری آزمایشگاه را به دست اوریم.
حال با استفاده از  SD تجدیدپذیری و میانگین میانگین ها و قراردادن آن در فرمول  CV می توانیم  Cv کل یا عدم دقت کل در آزمایشگاه را به دست آوریم.

د) مزیت محاسبه عدم دقت کل:

همانطور که مشخص است با یکبار محاسبه عدم دقت کل به 3چیز در آزمایشگاه همزمان می رسیم:
اول)تجدیدپذیری تست در آزمایشگاه
دوم)محاسبه تکرارپذیری درون رانی تست در آزمایشگاه
سوم)محاسبه تکرارپذیری بین رانی تست در آزمایشگاه

 
پس با کمترین زمان و حداقل استفاده از کیت، بیشترین و دقیقترین محاسبه آماری در خصوص تکرار پذیری را در رابطه با یک تست انجام داده ایم.

ه)خاطر نشان می کنیم که بهتر است عدم دقت کل محاسبه شده را با خطا کل مجاز در ازمایشگاه مقایسه کنیم چرا که

تمامی اقدامات ما در ازمایشگاه باید در محدوده زنگوله خطا کل مجاز باشد که این خود نیاز به مقاله دیگری در آینده دارد ...

دکتر میلاد باغبانها_مسئول کیفیت آزمایشگاه پاتوبیولوژی و ژنتیک نوبل اصفهان