آزمایش خون بارداری

 این ماده در واقع هورمونی است که در اثر بارداری و توسط جفت در بدن ترشح شده و حدودا یک تا دو هفته پس از بارداری قابل تشخیص است. بدن زنان این هورمون را پس از اتصال تخمک بارور شده به دیواره رحم می‌سازد. در واقع زمانی که ارتباط بین جنین و مادر برقرار شود، این هورمون به جریان خون وارد می‌شود. سطح hCG به سرعت افزایش یافته و هر دو تا سه روز دو برابر می‌شود. جالب است بدانید تست‌هایی که بارداری را بر اساس ادرار مشخص می‌کنند هم وجود همین هورمون را در ادرار نشان می‌دهند. اما نتیجه آن کیفی است؛ یعنی جواب را به صورت مثبت یا منفی ارائه می‌کند. اما در آزمایش خون میزان این هورمون به صورت یک عدد نشان داده می‌شود. برای این منظور یک نمونه خون از یکی از رگ‌های بدن که معمولا رگ بازو است گرفته می‌شود. سپس پزشک مقدار این هورمون را با آزمایش‌های خاص اندازه گرفته و به فرد اعلام می‌کند. دقت این آزمایش در صورت انجام شدن صحیح حدود ۹۹ درصد است. در صورت مثبت بودن این آزمایش، پزشک از فرد می‌خواهد که در نوبت‌های بعدی آزمایش‌های پاپ اسمیر، تعیین گروه خونی و سایر آزمایش‌های مربوط به سه ماهه اول بارداری را انجام دهد. دو نوع تست خون بارداری قابل انجام است:
تست کمی سرم خون
این آزمایش که آزمایش بتا هم نامیده می‌شود، به طور دقیق مقدار هورمون hCG را در خون اندازه گیری می‌کند. این آزمایش بسیار دقیق است و انجام آن در مراحل مختلف بارداری نشان می‌دهد که روند بارداری به صورت طبیعی پیش می‌رود یا مشکلی در این میان وجود دارد.
تست کیفی سرم خون
این آزمایش خون مانند آزمایش ادرار فقط وجود هورمون hCG را بررسی می‌کند و مقدار آن را اندازه نمی‌گیرد. جواب این آزمایش با نتیجه مثبت یا منفی مشخص می‌شود.
در صورت به تعویق افتادن پریود می‌توان از تست‌های خانگی یا آزمایش خون برای بررسی احتمال باردار بودن استفاده کرد.
آزمایش خون بارداری چگونه انجام می‌شود؟
این آزمایش سطح هورمون hCG را در یک نمونه خون اندازه گیری می‌کند.
مراحل انجام آزمایش به این ترتیب است:
 نمونه‌گیر نوار لاستیکی را به دور بازو می‌پیچد تا جریان خون را کند کرده و رگ‌ها نمایان شوند. این کار باعث می‌شود که سوزن راحت‌تر فرو رفته و نمونه‌گیری بهتر انجام شود.
یک رگ را انتخاب کرده و پوست اطراف آن را با الکل تمیز می‌کند.
سوزن را به داخل رگ وارد کرده و با اتصال یک لوله مخصوص به انتهای سوزن، خون را جمع آوری می‌کند.
نوار لاستیکی را از بازوی بیمار باز کرده تا جریان خون به حالت عادی برگردد.
محل سوراخ را با پنبه یا چسب می‌بندد.
 نمونه خون را به محل انجام آزمایش انتقال می‌دهد.
بهترین زمان برای دادن آزمایش خون بارداری
هورمون hCG معمولا یک هفته تا ۹ روز بعد از لقاح وارد خون می‌شود و بهترین زمان اندازه‌گیری آن حدود دو تا سه روز بعد از ترشح هورمون است . میزان این هورمون از انتهای ماه دوم بارداری تا انتهای ماه سوم (هفته ۸ تا ۱۱) به بیشترین مقدار ممکن می‌رسد. اگر مشکوک به بارداری هستید، باید بدانید که انجام آزمایش زودهنگام ممکن است شما را دچار اشتباه کرده و نتیجه غیر واقعی به شما نشان دهد. برای مشاهده نتیجه دقیق بهتر است ۱۰ تا ۱۴ روز بعد از لقاح (رابطه جنسی) برای انجام این آزمایش اقدام کنید.
در صورت منفی بودن تست خون و داشتن علائم بارداری می‌توان دو تا سه روز بعد مجددا تست داد.
برای انجام تست خون بارداری نیازی به ناشتا بودن نیست. میزان هورمون hCG که در خون وجود دارد و توسط این آزمایش اندازه گیری می‌شود، با ناشتا بودن یا نبودن تغییری نمی‌کند. اما برای انجام آزمایش ادرار بارداری بهتر است از نمونه ادرار اول صبح استفاده کنید تا نتیجه دقیق‌تری به دست آورید. اگر با وجود علائم بارداری نتیجه تست شما منفی بود، ممکن است زودتر از موعد برای آزمایش اقدام کرده باشید. در چنین شرایطی بهتر است پس از گذشت یک هفته مجددا آزمایش دهید.
تفسیر آزمایش خون بارداری
پس از دریافت نتیجه آزمایش خون و مشاهده عدد hCG در می‌یابید که باردار هستید یا خیر. این مقدار با یک واحد بین‌المللی بر میلی لیتر اندازه گیری می‌شود. زمانی تست بارداری منفی است که این عدد کمتر از ۵ باشد. برای مثبت قطعی بودن هم به عدد بالاتر از ۲۵ نیاز است. هر عددی در این بازه (بین ۵ تا ۲۵) مشکوک تلقی شده و نیاز به انجام آزمایش مجدد دارد. میزان طبیعی هورمون hCG در ماه‌های مختلف بارداری به ترتیب زیر باید باشد:

سطح نرمال این هورمون در زنان غیر باردار کمتر از ۱۰ است. سطح غیر طبیعی آن ممکن است نشان‌دهنده یکی از مشکلات زیر باشد:
محاسبه اشتباه در زمان دقیق لقاح
سقط احتمالی یا تخمک آسیب دیده
بارداری خارج از رحم. برای مطالعه بیشتر درباره آن، مقاله علائم بارداری خارج از رحم را در وب‌سایت مشوِرَپ بخوانید.
حاملگی مولار (تشکیل یک توده غیر طبیعی در رحم به جای جنین بعد از لقاح)
چند قلو بودن جنین
 برخی از سرطان‌ها مثل سرطان رحم

جواب آزمایش خون بارداری مثبت
این آزمایش با یک عدد نشان داده می‌شود که سطح هورمون hCG  را در بدن نشان می‌دهد. اگر این عدد بزرگتر از ۲۵ باشد، نشان دهنده باردار بودن فرد است. این آزمایش توسط افراد قابل خواندن است، اما بهتر است برای تفسیر نتیجه، بررسی بیشتر و معاینه بیمار، همراه جواب آزمایش به پزشک خود مراجعه کنید. اگر عدد هورمون hCG کمتر از ۵ باشد به معنی این است که خبری از بارداری نیست. البته هیچ آزمایشی به طور صد در صد و همیشه درست نیست. این آزمایش هم می‌تواند نتیجه منفی کاذب یا مثبت کاذب داشته باشد. بعضی از داروها مانند داروهای محرک تخمگ‌گذاری یا کمک باروری می‌توانند سطح آن را در خون افزایش داده و آزمایش را با خطا مواجه کنند.  کشیدن سیگار و مواد مخدر هم ممکن است باعث بالا رفتن آن در خون شود. گاهی نتیجه مثبت این آزمایش به دلیل وجود سلول‌های سرطانی زایا یا خوش خیم در اندام تناسلی باشند. این تومورها می‌توانند در تخمک و یا اسپرم رشد کنند. در صورتی که فرد غیر باردار با عدد بیش از حد hCG مواجه شود باید برای بررسی بیشتر آزمایش‌های دیگری انجام دهد. این آزمایش یک آزمایش ساده و معمولی خون است که علاوه بر تشخیص اولیه بارداری، برای شناسایی بارداری خارج از رحم، بارداری مولار و… استفاده می‌شود. زمانی که فرد علائم بارداری را در خود حس کند یا عادت ماهانه او به تاخیر افتاده باشد می‌تواند برای انجام این آزمایش اقدام کند. نتیجه نوع کیفی این تست به صورت مثبت یا منفی نتیجه تست را اعلام می‌کند اما نتیجه کیفی میزان دقیق هورمون hCG را با یک عدد بیان می‌کند و در مراحل مختلف بارداری از طبیعی بودن روند آن خبر می‌دهد
آیا ممکن است آزمایش خون، بارداری را نشان ندهد؟
در صورتی که زنی زودتر از موعد و پیش از ترشح هورمون hCG به خون اقدام به انجام آزمایش کند، ممکن است بارداری شناسایی نشده و نتیجه آن منفی کاذب شود.

ریحانه مقتدری_واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل