‏ کبودی و هماتوم چه تفاوتی دارند

وارد شدن آسیب به بخشی از بدن می‌تواند باعث پارگی دیواره عروق خونی شود، امری که امکان درز خون به بافت اطراف را فراهم ‏می‌کند‎.‎‏ 

هماتوم ممکن است در هر نوعی از عروق خونی رخ دهد از جمله: رگ ها، سرخرگ‌ها و مویرگ ها. محل وقوع هماتوم ممکن ‏است باعث تغییر در ماهیت آن شود‎.‎‏ هماتوم شبیه به هموراژ یا همان خونریزی داخلی است، اما هموراژ به خونریزی مداوم اطلاق می‌شود، ‏در حالی که در هماتوم خون معمولاً دلمه بسته است‎.‎‏ نوع هماتوم به محل پدیدار شدن آن در بدن بستگی دارد. محل وقوع آن ممکن است به ‏تعیین میزان خطر بالقوه‌ی آن هم کمک کند‎.‎
انواع هماتوم عبارت است از‎:‎
هماتوم میان نرمه گوش و پوست روی آن، هماتوم زیر ناخن دست یا پا،‎ ‎هماتوم کف سر،‎ ‎هماتوم تیغه بینی،‎ ‎هماتوم زیر پوستی،‎ ‎هماتوم ‏درون، حفره شکمی،‎ ‎هماتوم طحال،‎ ‎هماتوم کبد،‎ ‎هماتوم میان نخاع و ستون فقرات،‎ ‎هماتوم میان جمجمه و جداره‌ی بیرون مغز،‎ ‎هماتوم میان ‏بافت مغز و جداره داخلی آن
علل هماتوم
وارد شدن صدمه یا ضربه شایع‌ترین دلایل وقوع هماتوم هستند. وارد آمدن هر گونه آسیبی به دیواره‌ی عروق خونی ممکن است باعث نشت ‏خون به بیرون آن‌ها شود. به دنبال این اتفاق حوضچه‌ای از خون تشکیل و درنتیجه هماتوم ایجاد می‌شود‎.‎‏ شدت صدمه لزوماً نباید زیاد باشد تا ‏باعث هماتوم شود. ممکن است بر اثر یک آسیب جزئی مثل ضربه خوردن به انگشت شست پایتان هم زیر ناخن آن هماتوم ایجاد شود‎.‎‏ ‏صدمات جدی‌تر مانند آن‌هایی که بر اثر تصادفات رانندگی، سقوط از ارتفاع یا آنوریسم (بزرگ شدن یا بیرون زدن دیواره‌ی یک سرخرگ) ‏به وجود می‌آیند هم ممکن است باعث هماتوم‌های شدید شوند‎.‎‏ برخی عمل‌های جراحی مانند عمل‌های پزشکی، دندانی یا زیبایی هم ممکن است ‏باعث هماتوم شوند، چون می‌توانند به بافت‌ها و عروق خونی اطراف صدمه وارد کنند‎.‎‏ برخی دارو‌های رقیق کننده خون هم ریسک بروز ‏هماتوم را بالا می‌برند. افرادی که به طور مرتب آسپرین، وارفارین یا پرسانتین مصرف می‌کنند ممکن است احتمال تجربه‌ی خونریزی از ‏جمله هماتوم در آن‌ها بالاتر باشد‎.‎‏ هماتوم می‌تواند بدون هیچ دلیل قابل شناسایی‌ای هم رخ دهد‎.‎
نشانه‌های هماتوم
در هماتوم‌های سطحی‌تر نشانه‌ها عبارتند از‎:‎تغییر رنگ پوست، ،‎ ‎التهاب و ورم،‎ ‎حساس شدن نقطه مورد نظر به فشار،‎ ‎قرمز شدن پوست،‎ ‎گرم شدن پوست دور هماتوم،‎ ‎درد
تفاوت هماتوم با کبودی
تغییر رنگ پوست و حساس شدن ناحیه‌ی مورد نظر به فشار معمولاً این تصور را به وجود می‌آورد که هماتوم و کبودی یکی هستند‎.‎
کبودی زمانی رخ می‌دهد که خون از عروق خونی کوچک به بیرون درز می‌کند و باعث می‌شود لکه‌ی بنفش، آبی یا تیره رنگی روی پوست ‏ظاهر شود. رنگ کبودی به مرور و با ترمیم یافتن آن تغییر می‌کند و معمولاً یا روشن‌تر یا تبدیل به زرد می‌شود و در نهایت هم به طور ‏کامل محو می‌شود. کبودی معمولاً مشکل جدی‌ای نیست‎.‎
در مقابل، هماتوم از عروق خونی بزرگ نشت می‌کند. لکه‌ی ناشی از آن ممکن است به رنگ آبی تیره یا سیاه باشد، اما می‌تواند باعث ‏قرمزی چشمگیر پوست هم شود. هماتوم بر اثر ضربه‌های شدیدتری به وجود می‌آید و ممکن است مشکلی جدی و نیازمند درمان پزشکی ‏باشد‎.‎‏ اغلب کبودی‌ها به طور خودکار و بدون نیاز به درمان، التیام می‌یابند. کبودی‌های شدید به ندرت رخ می‌دهند، اما ممکن است باعث ‏وارد شدن آسیب به بافت‌ها و اندام‌های داخلی شوند و برای جلوگیری از عفونت نیازمند درمان باشند‎.‎‏ برخی افراد بیشتر مستعد کبودی هستند، ‏از جمله افراد مبتلا به کم خونی یا کمبود ویتامین و کسانی که دارو‌های رقیق کننده خون مصرف می‌کنند‎.‎
درمان هماتوم
هماتوم در برخی موارد نیاز به درمان ندارد و بدن معمولاً خون ناشی از هماتوم را به مرور جذب می‌کند‎. ‎برای درمان هماتوم‌های زیر ‏پوست، ناخن یا دیگر بافت‌های نرم، باید به ناحیه‌ی آسیب دیده استراحت دهید و برای کاهش درد یا ورم یک کیسه یخ را درون حوله بپیچید و ‏روی ناحیه‌ی مورد نظر قرار دهید‎.‎‏ پیچیدن یا شکسته بندی ناحیه‌ی اطراف هماتوم هم ممکن است زمانی که عروق خونی دوره‌ی ترمیم خود ‏را سپری می‌کنند به جلوگیری از باز شدن مجدد آن‌ها کمک کند. در صورت لزوم ممکن است پزشک دستورات خاصی هم در مورد ‏نحوه‌ی انجام این کار داشته باشد‎.‎‏ بعضی هماتوم‌ها ممکن است نیاز به تخلیه با کمک عمل جراحی داشته باشند. اگر هماتوم به گونه‌ای باشد که ‏به نخاع، مغز یا دیگر اندام‌های بدن فشار وارد کند، احتمال جراحی بیشتر می‌شود. در باقی موارد، پزشک ممکن است به دلیل ریسک ‏عفونت تصمیم به تخلیه‌ی هماتوم بگیرد‎.‎‏ انجام عمل جراحی در همه‌ی موارد ضروری نیست، حتی زمانی که هماتوم درون جمجمه باشد‎.‎
در موارد نادر ممکن است به دلیل تداوم نشت خون از عروق خونی، گسترش هماتوم هم ادامه یابد. نتیجه ترکیبی از خون جدید و قدیمی است ‏که پزشک باید به طور کامل آن را تخلیه کند‎.

واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

 

تاریخ انتشار : 1400/03/26
تعداد بازدید: 6763