‏ عملکرد سیستم ایمنی بدن ‏

وقتی میکروارگانیسم‌ها (مانند باکتری‌ها یا ویروس‌ها) ما را آلوده می‌کنند، سیستم ایمنی بدن ما فعال می‌شود. این سیستم برای درک ‏و از بین بردن عفونت‌ها و رفع آسیب‌های ناشی از آنها بسیار آموزش دیده است.‏

 به‌طورمعمول فرض بر این است که سیستم ایمنی بدن ما بدون در نظر گرفتن اینکه عفونت در روز یا شب رخ دهد، دقیقاً به یک ‏روش کار می‌کند. اما تحقیقات انجام‌شده طی بیش از ۵۰ سال اکنون نشان می‌دهد که بدن ما در شبانه‌روز واکنش متفاوتی از خود ‏نشان می‌دهد. دلیل این امر «ساعت بدن» ما است و این واقعیت که هر سلول در بدن، ازجمله سلول‌های ایمنی، می‌توانند ساعت ‏شبانه‌روز را تشخیص دهند!‏

ساعت بدن طی میلیون‌ها سال برای کمک به زنده ماندن ما تکامل یافته است. هر سلول در بدن مجموعه‌ای از پروتئین‌ها را ‏داراست که بسته به سطح آنها زمان را نشان می‌دهد. دانستن اینکه روز است یا شب، به این معنی است که بدن ما می‌تواند ‏عملکردها و رفتارهای خود را (مانند زمانی که می‌خواهیم غذا بخوریم) تنظیم کند. ساعت بدن ما این کار را با ایجاد ریتم ۲۴ ‏ساعته (که به آن ریتم شبانه‌روزی نیز گفته می‌شود) در عملکرد سلول‌ها انجام می‌دهد. به‌عنوان‌مثال، ساعت بدن اطمینان می‌دهد ‏که ما فقط در هنگام شب ملاتونین تولید کنیم، زیرا این ماده شیمیایی ما را خسته می‌کند و این امر نشان می‌دهد زمان خواب است.‏
سیستم ایمنی بدن ما از انواع مختلفی از سلول‌های ایمنی تشکیل شده است که به‌طور مداوم در بدن گشت می‌زنند و به دنبال ‏شواهدی از عفونت یا آسیب هستند. اما این ساعت بدن ماست که تعیین می‌کند این سلول‌ها در ساعات خاصی از روز در کجا قرار ‏دارند. به‌طورکلی، سلول‌های ایمنی بدن ما در طول روز به داخل بافت‌ها وارد می‌شوند و سپس شب‌ها در اطراف بدن گردش ‏می‌کنند. این ریتم شبانه‌روزی سلول‌های ایمنی ممکن است به‌گونه‌ای تکامل یافته باشد که سلول‌های ایمنی در زمانی که احتمال ‏آلوده شدن ما بیشتر است و در معرض حمله قرار دارند، مستقیماً در بافت‌ها قرار گیرند. شب‌ها، سلول‌های ایمنی بدن در اطراف ‏بدن گردش می‌کنند و در غدد لنفاوی ما متوقف می‌شوند. در اینجا، آنها حافظه آنچه را که در طول روز رخ داده است ایجاد می‌کنند ‏‏(ازجمله برخورد با هرگونه عفونت). این امر اطمینان می‌دهد که دفعه بعد که با عفونت روبرو می‌شوند می‌توانند واکنش بهتری ‏نشان دهند.‏

با توجه به کنترل ساعت بدن بر سیستم ایمنی بدن، تعجب‌آور نیست که بدانید برخی تحقیقات نشان داده‌اند که زمان آلوده شدن ما به ‏ویروس (مانند آنفلوانزا یا هپاتیت) می‌تواند بر میزان بیماری ما تأثیر بگذارد. زمان دقیق ممکن است بسته به ویروس موردنظر ‏متفاوت باشد. تحقیقات دیگر نیز نشان داده است که زمان مصرف داروها می‌تواند بر عملکرد آنها تأثیر بگذارد؛ اما بازهم این امر ‏به داروی موردنظر بستگی دارد. به‌عنوان‌مثال، ازآنجاکه هنگام خواب کلسترول تولید می‌کنیم، مصرف یک «استاتین» کوتاه اثر ‏‏(داروی کاهش‌دهنده کلسترول) درست قبل از خواب بیشترین سود را دارد. همچنین یافته‌ها نشان می‌دهند که زمان «روز» بر نحوه ‏عملکرد انواع خاصی از سلول‌های ایمنی تأثیر می‌گذارد.‏
واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

 

تاریخ انتشار : 1400/03/25
تعداد بازدید: 494