عوارض و چالش‌ها بلوغ زودرس دختران

بلوغ مرحله‌ای مهم در رشد و نمو انسان است که سن شروع آن به عوامل مختلفی ازجمله ژنتیک، محیط جغرافیایی، رژیم غذایی و ‏ترکیب چربی بدن بستگی دارد. در دختران افزایش توده چربی بدن در 6 سال و در پسران در 9.5 سال اتفاق می‌افتد‎.‎

 بلوغ زودرس زمانی رخ می‌دهد که شروع علائم ثانویه در دختران قبل از 8 سالگی و درپسران قبل از 9 سالگی باشد و ‏ازآنجایی‌که سن بلوغ رو به کاهش است، این دوران در دختران و پسران با افزایش آسیب‌پذیری و تغییرات گسترده و متعدد همراه ‏است.بلوغ زودرس ممکن است عواقب طولانی‌مدت ازجمله قد کوتاه در بزرگ‌سالی و همچنین مشکلات روانی اجتماعی داشته ‏باشد‎.‎‏ تحقیقات کیفی نشان می‌دهند دخترانی که با بلوغ زودرس مواجه می‌شوند نوسانات خلقی، سستی عاطفی و تحریک‌پذیری ‏بیشتری را تجربه می‌کنند. تغییرات جسمی بلوغ ممکن است باعث احساس شرم، خجالت، ناامیدی یا عدم امنیت و همچنین ترس از ‏اظهار نظر همسالان شود. برخی دختران با بلوغ زودرس در خطر کوتاهی قد قرار می‌گیرند. همچنین دختران با بلوغ زودرس ‏زمان کمتری برای به دست آوردن مهارت‌های لازم جهت مقابله با تغییرات دوران بلوغ، در مقایسه با دخترانی که به موقع بالغ ‏می‌شوند، دارند.چنین دخترانی در بزرگ‌سالی ازلحاظ رضایت از زندگی، کیفیت پایین‌تری را گزارش می‌کنند‎.‎
این موضوع باعث شده محققانی از دانشگاه یزد در یک مطالعه کیفی، بلوغ زودرس و تجربه زیسته دختران از آن را مورد بررسی ‏و ارزیابی علمی قرار دهند‎.‎
نتایج انجام یک مطالعه نشان داد که بلوغ زودرس باعث ایجاد چالش‌های مضاعفی در زمینه‌های جسمی، روان‌شناختی و اجتماعی ‏مانند فشار نقش، تعلیق، عزت‌نفس شکننده می‌شود و برهمین اساس می‌توان نتیجه گرفت که بلوغ زودرس در دختران با ایجاد ‏چالش‌های جسمی و روانی همراه است‎.‎‏ بر این اساس، در مطالعه فوق نشان داده شد که مشکلات روانی مربوط به این موضوع ‏می‌توانند از مشکلات جسمی پیشی گرفته و چالش‌های بیشتری را برای افراد ایجاد کنند و حتی در بزرگ‌سالی نیز برای فرد ‏حل‌نشده، باقی بمانند‎.‎
تجربه مشارکت‌کنندگان نشان داد که حتی خود کلمه بلوغ زودرس نیز دارای بار منفی است و در ایجاد بسیاری از چالش‌ها نقش ‏داشته، یک نوع تعارض در روح و جسم فرد ایجاد می‌کند. بلوغ زودرس ممکن است سبب بروز مشکلاتی جسمی شود، به‌طوری‌که ‏استخوان‌ها بیشتر شبیه بزرگ‌سالان می‌شود و رشد متوقف می‌شود. یکی از اساسی‌ترین مشکلات این دوره، نقص در مهارت‌های ‏اجتماعی و دوست‌یابی است که دلایل آن می‌تواند کمبود مهارت‌های اجتماعی و ترس از تحقیر شدن و مسخره شدن توسط دیگران ‏باشد. به‌گونه‌ای که افراط و تفریط در زمینه‌هایی چون پذیرش، توجه و مراقبت و آزادی نقش مهمی در ایجاد مشکلات رفتاری ‏اجتماعی نوجوان ایجاد می‌کند‎.‎‏ علاوه بر این‌ها، دختران از هنگام بروز نشانه‌های بلوغ، احساس شرم و خجالت می‌کنند. ننگی که ‏زنان از پنهان کردن قاعدگی از دیگران احساس می‌کنند، منجر به احساس بیش‌ازحد شرمساری می‌شود. لذا تا زمانی که این عقیده ‏را که قاعدگی، شرم‌آور است رد نکنیم، رفتار نفرت انگیزانه را نسبت به زنان از بین نخواهیم برد.‏
این یافته‌های علمی پژوهشی که می‌توانند در آگاه‌سازی والدین و اقشار گوناگون جامعه در خصوص موضوع مهم بلوغ دختران ‏مؤثر باشند، در نشریه«اندیشه و رفتار در روان‌شناسی بالینی» منتشر شده‌اند. این نشریه توسط دانشگاه آزاد اسلامی و با همکاری ‏انجمن علمی روان‌پزشکان ایران به‌صورتفصل‌نامه انتشار می‌یابد‎.‎
واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

 

تاریخ انتشار : 1400/03/24
تعداد بازدید: 1537