عوارض واکسن‌های کووید-19 ‏

 تجارب چند صد ساله بشر در زمینه تولید واکسن، نشان داده که هیچ واکسنی به طور ۱۰۰ درصد موثر و یا بدون عارضه نیست؛ ‏اما عوارض ناشی از واکسن ها معمولا بسیار ناچیز و گذرا هستند‎.‎‏ 

در ایران واکسیناسیون کووید-۱۹ در مرحله اول برای کارکنان ‏سیستم‌های بهداشتی درمانی و گروه‌های در معرض خطر شروع شده است. واکسن‌های دارای مجوز استفاده در ایران شامل ‏واکسن‌های اسپوتنیک وی، آسترازنکا، سینوفارم و بهارات است. هر کدام از این واکسن‌ها، اثربخشی متفاوتی را در مراحل ‏کارآزمایی بالینی از خود نشان داده‌اند و اثربخشی هر یک از آن‌ها در برابر واریانت‌های مختلف ویروس کرونا نیز متفاوت است‎.‎
عوارض جانبی مورد انتظار بعد از تزریق واکسن کووید-۱۹‏
مهم‌ترین عوارض مورد انتظار بعد از تزریق واکسن عبارتند از‎:‎
‎- ‎عوارض موضعی (درد، تورم و قرمزی محل تزریق)،‏
‎- ‎عوارض سیستمیک (تب، لرز، سردرد، سرگیجه، بدن درد، خستگی، ضعف و بیحالی، حالت تهوع، استفراغ، اسهال، یبوست و ‏درد مفصلی)،
‎- ‎واکنش‌های آلرژیک (تنفس سخت، راش‌های سراسری پوستی و تند شدن ضربان قلب)‏
‎- ‎عوارض جدی و نادر مانند شوک آنافیلاکسی
خوشبختانه شمار زیادی از دریافت‌کنندگان واکسن نیز هیچ نوع عارضه شایع یا ناشایع مربوط به واکسن را تجربه نخواهند کرد‎.‎‏ ‏غالبا عوارض ناشی از واکسن به طور معمول از ۱۲ ساعت تا کمتر از هفت روز بعد از تزریق واکسن به طور متغیر رخ می‌دهد. ‏در موارد بسیار نادر برخی عوارض ممکن است یک ماه بعد از واکسیناسیون بروز پیدا کند‎.‎
برای به حداقل رساندن عوارض واکسن چه باید کرد؟
‎- ‎گرفتن شرح حال از افراد در خصوص هر گونه حساسیت به واکسن‌های قبلی تزریق‌شده یا حساسیت به دریافت دوز قبلی واکسن ‏کووید-۱۹‏
‎- ‎در مورد احتمال عوارضی که ممکن است در زمان کوتاه به دنبال تلقیح واکسن رخ دهد، مانند شوک وازووگال و شوک ‏آنافیلاکسی، لازم است واکسینه‌شدگان حداقل به مدت ۱۵ دقیقه بعد از دریافت واکسن در مرکز دریافت واکسن بمانند‎.‎
‎- ‎برای جلوگیری و کنترل شوک وازووگال، توصیه می‌شود افراد به صورت ایستاده واکسینه نشوند و در موقعیت خوابیده و یا در ‏صورت عدم وجود امکانات، به صورت نشسته واکسینه شوند‎.‎
‎- ‎پوشیدن لباس تمیز و خنک جهت جلوگیری از آلودگی احتمالی محل تزریق واکسن و تحمل بالا رفتن دمای بدن
‎-  ‎نوشیدن مایعات به میزان زیاد و در صورت بروز تب استفاده از مسکن های ضد التهابی غیر استروئیدی برای کنترل آن و ‏آنتی‌هیستامین‌ها برای عوارض موضعی می‌توانند در کاهش عوارض کمک کننده باشند‎.‎
در صورت بروز عوارض نادر مانند خونریزی ارگان های مختلف بدن، آمبولی، شوک آنافیلاکسی و یا سوپر اینفکشن محل ‏تزریق، گسترش قرمزی یا حساسیت به لمس در محل تلقیح واکسن بعد از ۲۴ ساعت و یا این‌که عوارض ناشی از واکسن به ‏صورت نگران‌کننده ای تشدید شوند و بعد از چند روز از بین نروند، دریافت کنندگان واکسن بایستی به مراکز درمانی مراجعه و ‏تحت معالجه قرار گیرند‎.‎
به گفته این پژوهشگران؛ برخی علائم بعد از دریافت واکسن ممکن است بروز کنند که ارتباطی با ماهیت واکسن ندارند. به طور ‏مثال ممکن است همزمان با دریافت واکسن در دوره کمون و بدون علامت بیماری بوده باشند و علایم بارز بیماری کووید-۱۹ که ‏ارتباطی با دریافت واکسن ندارد (تب، تنگی نفس، سرفه، اختلال بویایی و چشایی، میالژی و علایم گوارشی) را تجربه کنند. این ‏افراد برای تشخیص بیماری کووید-۱۹ باید آزمایش دهند‎.‎

واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

 

تاریخ انتشار : 1400/03/23
تعداد بازدید: 311