‏ آرتروز زانو

 پا‌ها به عنوان اصلی‌ترین ارکان حرکتی، از مفصل‌های مختلفی تشکیل شده است که زانو، جزو مهمترین و البته آسیب‌پذیرترین این ‏مفصل‌هاست که به دلیل کارکرد فراوان، تحمل فشار زیاد و برخی اشکالات مادرزادی و اکتسابی، حتی در سنین جوانی هم امکان وارد شدن ‏آسیب به آن وجود دارد؛ آسیبی که عملکرد صحیح زانو را از بین خواهد بود؛ آرتروز یا سائیدگی مفصلی، رایجترین این مشکلات به شمار ‏می‌رود‎.‎
به استناد متون پزشکی، آرتروز یا ساییدگی مفصل، یک بیماری غیرواگیر پیش‌رونده بوده و عوامل مختلفی بر ابتلا به آن تاثیرگذار است؛ در ‏این بیماری، فرد شاهد تخریب و فرسایش غضروف مفصلی و از بین رفتن این بافت لغزنده و استخوانی شدن آن خواهد بود، به طوریکه ‏دامنه حرکت مفصل زانو کم شده و فرد دچار درد و التهاب در این ناحیه می‌شود‎.‎‏ غضروف بافتی‌ست بدون عروق خونی، و فاقد عصب. به ‏دلیل آنکه خونرسانی در این بافت وجود ندارد، ترمیم خود به خودی غضروف امکان پذیر نیست و به دلیل فقدان عصب در صورت آسیب، ‏دردی احساس نخواهد شد؛ بنابراین روند تخریب غضروف سریع و بی علامت است‎.‎‏ براساس مطالعات مختلف، میزان شیوع آرتروز زانو، ‏خصوصا در گروه سنی ۶۵ سال و بالاتر، زیادتر دیده می‌شود، اما این موضوع دلیل آن نیست که کودکان، نوجوانان و جوانان به این بیماری ‏مبتلا نشوند، زیرا سبک زندگی افراد، به شکل مستقیم بر ابتلا به آرتروز مفاصل، خصوصا مفصل زانو به عنوان پرکاربرترین مفصل پا، ‏تاثیرگذار است‎.‎‏ به اعتقاد متخصصان، نوع نشستن افراد (دوزانو و چهارزانو و ...)، فشار مداوم و طولانی به مفصل زانو، شغل و شرایط ‏شغلی افراد، انجام حرکات ورزشی و تمرینات غیر علمی، انجام ورزش‌های سخت، وارد شدن ضربه به زانو، ابتلا به بیماری‌های عفونی ‏مختلف که مفاصل و عضلات را درگیر می‌کند و البته ابتلا به برخی بیماری‌های مادرزادی نظیر دفرمیتی زانوها، پای پرانتزی، پای ‏ضربدری و... بر ابتلا به این بیماری، تاثیر مستقیم دارد‎.‎‏ به گفته متخصصان ارتوپدی، این عارضه ممکن است هر یک از مفاصل بدن را ‏درگیر کند، اما شایع‌ترین مفاصل درگیر آرتروز، مفصل ران، ستون فقرات، دست و زانو است .‏
درمان: ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره، یکی از مهمترین عوارض آرتروز زانو، قلمداد می‌شود و فیزیوتراپی درمان اصلی برای این ‏بیماریاست‎.‎تقویت عضلات اطراف زانو و ران زیر نظر متخصص، به واسطه کمک به تقویت ماهیچه‌ها و کاهش التهاب، سبب کاهش فشار ‏بر مفصل زانو و افزایش دامنه حرکتی مفصل خواهد شد و این موضوع، کاهش درد و ایجاد امکانی برای انجام بهتر فعالیت‌های روزمره و ‏بهبود کیفیت زندگی است‎.‎
فیزیوتراپی می‌تواند علاوه بر بهبود فعالیت افراد و کاهش درد و تورم، سبب کاهش مصرف دارو‌های مسکن و ضدالتهابی شود‎.‎
استفاده از دارو‌های مسکن و ضدالتهابی برای کاهش درد و التهاب مفصل زانو، در فاز حاد بیماری کمک کننده است؛ هر چند به دلیل ‏عوارض جانبی مصرف طولانی مدت آن‌ها می‌تواند مشکلاتی را برای بیمار ایجاد کند‎.‎
درمان جراحی برای تعویض مفصل زانو، تنها زمانی توصیه می‌شود که درمان‌های فیزیوتراپی در کاهش درد و ناتوانی موفق نباشد‎.‎
واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل