فرایند تولید واکسن‌ها پیچیده و تحت نظارت‌های جدی صورت می‌گیرد تا کمترین میزان خطر و عوارض را برای گیرندگان واکسن در برداشته باشند و ضمن مطالعات بالینی متعدد، بی خطری و اثربخشی واکسن‌ها به دقت مورد بررسی قرار می‌گیرد.
افراد مختلف واکنش‌های متفاوتی نسبت به واکسن نشان می‌دهند. از شایع‌ترین عوارض واکسیناسیون کرونا به علائمی نظیر درد، قرمزی و سفتی مختصر محل تزریق، تب، لرز، خستگی، سردرد، درد عضلانی و اسهال اشاره کرد که این عوارض با توجه به نوع واکسن متفاوت است و معمولاً زودگذر بوده و خودبه خود بهبود می‌یابند. از عوارض جانبی بسیار نادر واکسن‌های کرونا به واکنش‌های آلرژیک شدید مانند شوک آنافیلاکسی اشاره کرد که برای جلوگیری از پیامدهای این عارضه افراد باید پس از تزریق واکسن ۱۵-۳۰ دقیقه در محل واکسیناسیون حضور داشته باشند تا در صورت بروز هر گونه واکنشی تیم بهداشتی و درمانی بتوانند سریعاً مراقبت‌های لازم را ارائه دهند. بسیاری ممکن است هیچ علامتی پس از واکسیناسیون نداشته باشند. اما عدم بروز عوارض جانبی هرگز به معنی بی تأثیر بودن واکسن نیست زیرا هر شخص پاسخ ایمنی متفاوتی از خود نشان می‌دهد.
در صورت بروز عوارض جانبی پس از واکسیناسیون بهتر است فعالیت روزانه را کمتر کرده و از ورزش یا فعالیت فیزیکی سنگین برای یک یا دو روز خودداری کنید. استراحت و مصرف مایعات بیشتر را برای رفع عوارض جانبی ناشی از واکسن بسیار مفید است. در صورت نیاز می‌توان از مسکن‌های ساده مثل استامینوفن هر ۶ تا ۸ ساعت یکبار تا دو روز برای کاهش دردهای عضلانی و استخوانی و سردرد استفاده کرد.
افراد در صورت بروز علائم شدید موضعی یا تب و بدن درد و یا عوارض جانبی بیشتر از سه روز حتماً باید به پزشک یا پایگاه‌های واکسیناسیون مراجعه کنند. کارکنان بهداشتی در مرکز و یا پایگاه‌های واکسیناسیون آماده پاسخگویی به سوالات و ارائه راهنمایی لازم هستند بنابراین بهتر است افراد در هنگام واکسیناسیون شماره مرکز را یادداشت کنند.
باید توجه داشت: هیچیک از واکسن‌های تأیید شده در ایران حاوی ویروس زنده نیستند و ایجاد بیماری زایی نمی‌کنند.
با توجه به اینکه معمولاً چندین هفته پس از واکسیناسیون، ایمنی لازم در مقابل ویروس SARS-CoV-۲ عامل ایجاد کننده بیماری کووید ۱۹ در بدن فرد ایجاد می‌شود . فرد واکسینه شده امکان دارد قبل و بعد از دریافت واکسن به ویروس کووید ۱۹ مبتلا شده و بیمار شود زیرا واکسن هنوز فرصت کافی برای ایجاد ایمنی در بدن را نداشته است.
افراد بلافاصله پس از واکسیناسیون نباید ماسک زدن و سایر اقدامات پیشگیرانه را کنار بگذارند،زیرا:
- برای ایجاد ایمنی کافی باید دو نوبت واکسن به فاصله ۲ تا ۴ هفته تزریق شود و مدت زمان تحریک و پاسخ مطلوب سیستم ایمنی هم حدود دو هفته بعد از واکسن خواهد بود بنابراین تا ۲ هفته بعد از تزریق دومین نوبت واکسن هنوز ایمنی کافی ایجاد نشده است.
- واکسن‌های کرونا تا حدود زیادی فرد را مصون می‌کنند اما مصونیت ۱۰۰ درصدی در مقابل بیماری نمی‌دهند بنابراین امکان ابتلای افراد واکسن زده به بیماری کرونا صفر نیست و همچنان باید پروتکل‌ها را رعایت کنند.
- واکسن می‌تواند از ابتلاء به فرم شدید بیماری، بستری و مرگ تا حد بسیار زیادی جلوگیری می‌کند ولی ممکن است فرد فرم خفیف بیماری را بگیرد و سبب انتقال بیماری به دیگران شود بنابراین تا زمانی که بخش بزرگی از جامعه واکسن نزدند همه افراد اعم از واکسن زده یا نزده باید همچنان به توصیه‌های بهداشتی مانند استفاده از ماسک و یا رعایت فاصله گذاری اجتماعی اقدام کنند.
واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل
تاریخ انتشار :
1400/03/11
کد :
10184
تعداد بازدید:
324