رینیت آلرژیک

 رینیت آلرژیک که به آن تب یونجه نیز می‌گویند، نوعی التهاب در بینی است و زمانی رخ می‌دهد که سیستم ایمنی بدن بیش از حد به آلرژن‌های موجود در هوا واکنش نشان دهد. علائم و نشانه‌های این بیماری شامل آبریزش یا گرفتگی بینی، عطسه، قرمزی، خارش و آبریزش چشم و تورم در اطراف چشم‌ها است. در زمان بروز این بیماری مایع بینی معمولاً به رنگ شفافی درمی‌آید. شروع علائم بیماری اغلب در عرض چند دقیقه پس از قرارگرفتن در معرض آلرژن قابل‌مشاهده است و می‌تواند بر خواب و توانایی کار یا مطالعه تأثیر بگذارد. در برخی از افراد ممکن است فقط در مواقع خاصی از سال، به‌واسطه قرارگرفتن در معرض گرده علائم این بیماری در آن ها ایجاد شود. بسیاری از افراد مبتلا به رینیت آلرژیک همچنین آسم، ملتحمه آلرژیک یا درماتیت آتوپیک نیز دارند. (1).

سیستم ایمنی بیش از حد حساس

اگر رینیت آلرژیک داشته باشید، سیستم ایمنی بدن شما در برابر عفونت و بیماری نسبت به یک آلرژن واکنش بیشتری نشان خواهد داد. اگر سیستم ایمنی شما بیش از حد حساس باشد، با تولید آنتی بادی برای مبارزه با آلرژن ها واکنش نشان خواهد داد. آنتی بادی ها پروتئین های خاصی در خون هستند که معمولا برای مبارزه با ویروس ها و عفونت ها تولید می شوند. واکنش های آلرژیک اولین باری که با یک آلرژن در تماس هستید رخ نمی دهند. سیستم ایمنی قبل از تولید آنتی بادی برای مبارزه با آن باید آن را تشخیص داده و به خاطر بسپارد. این فرآیند به عنوان حساسیت شناخته می شود. پس از ایجاد حساسیت نسبت به یک آلرژن، هر زمان که آن آلرژن با بینی و گلوی شما تماس پیدا کند، توسط آنتی بادی هایی به نام ایمونوگلوبولین ( IgE ) شناسایی خواهد شد.
این آنتی بادی ها باعث آزاد شدن تعدادی ماده شیمیایی از جمله هیستامین می شوند که می توانند باعث ملتهب شدن لایه داخلی بینی ( غشا مخاطی ) و تولید مخاط اضافی شوند. این همان چیزی است که باعث علائم معمول عطسه و آبریزش بینی می شود (1،2).

علائم و نشانه ها

رینیت آلرژیک معمولا باعث علائم سرماخوردگی مانند عطسه، خارش و آبریزش بینی می شود. این علائم معمولا بلافاصله پس از قرار گرفتن در معرض یک آلرژن شروع می شوند. برخی از افراد تنها برای چند ماه به رینیت آلرژیک مبتلا می شوند زیرا به آلرژن های فصلی مانند گرده درخت یا علف حساس هستند. افراد دیگر در تمام طول سال به رینیت آلرژیک مبتلا می شوند. اغلب افراد مبتلا به رینیت آلرژیک علائم خفیفی دارند که می تواند به راحتی و به طور موثر درمان شود. اما برای برخی علائم می تواند شدید و مداوم باشد، باعث مشکلات خواب شود و در زندگی روزمره اختلال ایجاد کند.
علائم شایع رینیت آلرژیک شبیه سرماخوردگی است و شامل موارد زیر می شود (1،2):
1.    عطسه
2.    خارش بینی
3.    مخاط اضافه بینی
4.    چشم های سرخ و پر آب
5.    سرفه
6.    خارش سقف دهان
این اتفاقات معمولا در عرض چند دقیقه در تماس با چیزی که به آن حساسیت دارید، رخ می دهد. علائم رینیت آلرژیک گاهی اوقات با گذشت زمان بهبود می یابد، اما این ممکن است سال ها طول بکشد و بعید است که این وضعیت به طور کامل از بین برود. عوامل شایع تب یونجه از فصلی به فصل دیگر متفاوت است (1،2،3).

آلرژن های رایج عبارتند از (1،3):

1.    گرده درختان، علف ها و علف های هرز
2.    کنه های ناشی از گرد و غبار خانگی (هیره)
هیره‌ها موجودات ریزی هستند که در گرد و غبار خانگی زندگی و از سلول‌های پوست انسان و رطوبت موجود در هوا تغذیه می‌کنند. بدن، بزاق و مدفوع آن‌ها نیز بخشی از گرد و غبار را تشکیل می‌دهد و می‌تواند واکنش آلرژیک ایجاد کند.
3.    شوره حیواناتی مانند سگ و گربه
شوره از تکه‌های ریزی از پوست مرده تشکیل شده که از تن حیوانات می‌ریزد. این ماده را می‌توان در هوا یا روی سطوحی یافت که با حیوانات خانگی در تماس‌اند. به دلیل سبکی، اندازه میکروسکوپی و لبه‌های ناصاف، به راحتی به لباس، مبلمان و فرش می‌چسبد. در نتیجه، پخش آن در محیطی مانند خانه آسان است. برخی از انواع شوره حیوانات خانگی بیشتر از انواع دیگر باعث واکنش آلرژیک می‌شوند. به عنوان مثال، طبق گزارش انجمن ریه آمریکا، حساسیت به گربه تقریباً دو برابر حساسیت به سگ است.
4.    کپک
گروهی از قارچ‌ها است که در مکان‌های مرطوب، تقریباً در هر مکانی و در شرایط مناسب، می‌تواند رشد کند. مکان‌های غالب عبارت‌اند از: زیرزمین، گاراژ و سوله،  دیوارهای حمام و کفپوش‌ها،  تهویه هوا، یخچال و فریزر
5.    سوسک
برخی از حشرات، به ویژه سوسک، می‌توانند واکنش‌های آلرژیک ایجاد کنند. اگر در خانه یا محل کار شما سوسک وجود دارد، مدفوع، بزاق و ذرات ریز بدن آن‌ها از طریق استنشاق وارد بدن می‌شود، مانند هر محرک حساسیت دیگر.
6.    گرده چوب، گرد آرد و دستکش لاتکس
o    در صورتی که افراد خانواده شما نیز مبتلا به بیماری هایی مانند اگزما و آسم باشند، احتمال بروز آلرژی در شما بیشتر است.

درمان و پیش گیری از رینیت آلرژیک

رینیت آلرژیک با رینیت غیر آلرژیک متفاوت است، که ناشی از چیزهایی مانند دما و رطوبت بسیار گرم یا سرد است. اجتناب کامل از آلرژن های بالقوه دشوار است، اما شما می توانید گام هایی برای کاهش مواجهه با یک آلرژن خاص که می شناسید یا مشکوک به تحریک رینیت آلرژیک خود هستید، بردارید. این کار به بهبود علائم شما کمک خواهد کرد. شما اغلب می توانید رینیت آلرژیک را بدون مراجعه به پزشک معالج درمان کنید. اگر می توانید، سعی کنید از چیزهایی که آلرژی شما را تحریک می کنند اجتناب کنید. داروهایی که می توانند به شما کمک کننده باشندمانند (1،2،3):
1.    آنتی هیستامین ها
2.    اسپری ها یا قطره های بینی برای باز کردن بینی (کودکان زیر ۶ سال نباید از این اسپری ها استفاده کنند)
3.    اسپری های بینی آب نمک یا محلول هایی برای شستشوی داخل بینی؛ شما می توانید اسپری های بینی را بدون نسخه خریداری کنید، اما نباید بیش از یک هفته از آن ها استفاده کنید زیرا این می تواند علائم شما را بدتر کند.
4.    اگر این مراحل را انجام داده اید و کمکی نکرده است، برای مشاوره به پزشک عمومی خود مراجعه کنید.  ممکن است داروهای قوی تری مانند اسپری بینی حاوی کورتیکواستروئیدها را تجویز کنند.

مشکلات بیشتر

رینیت آلرژیک می تواند در برخی موارد منجر به عوارضی شود که عبارتند از (2،3):
o    پولیپ های بینی کیسه های مایعی غیرطبیعی اما غیرتهاجمی هستند که درون مجاری بینی و سینوس ها رشد می کنند.
o    سینوزیت یک عفونت ناشی از التهاب و تورم بینی است که از تخلیه مخاط از سینوس ها جلوگیری می کند.
o    عفونت گوش میانی بخشی از گوش که مستقیما پشت پرده گوش قرار دارد.
این مشکلات اغلب با دارو درمان می شوند، اگرچه گاهی نیاز به جراحی در موارد شدید یا طولانی مدت است.

چه کسانی بیشتر در معرض خطرند؟ (1)

به طور کامل مشخص نیست که چرا برخی افراد نسبت به آلرژن ها بیش از حد حساس می شوند، اگرچه اگر سابقه آلرژی در خانواده شما وجود داشته باشد، با احتمال بیشتری دچار آلرژی می شوید. اگر این طور باشد، گفته می شود که شما "آتوپیک" هستید، یا "آتوپی" دارید. افرادی که آتوپیک هستند تمایل ژنتیکی به ایجاد شرایط آلرژیک دارند. افزایش پاسخ ایمنی آن ها به آلرژن ها منجر به افزایش تولید آنتی بادی های IgE می شود.
عوامل محیطی نیز ممکن است نقش داشته باشند. مطالعات نشان داده اند که برخی چیزها ممکن است احتمال ابتلا کودک به آلرژی را افزایش دهد، مانند بزرگ شدن در خانه ای که افراد سیگار می کشند و قرار گرفتن در معرض کنه های گرد و غبار در سنین پایین.

ثریا ساوج_واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

1.    https://www.nhsinform.scot/illnesses-and-conditions/ears-nose-and-throat/allergic-rhinitis#:~:text=Allergic%20rhinitis%20is%20inflammation%20of,of%20skin%20from%20certain%20animals.        
2.    https://www.healthline.com/health/allergies/what-causes-year-round-allergies#prevention
3.    https://www.nhs.uk/conditions/allergic-rhinitis/