تست اولیه ادرار و پیش بینی پره اکلامپسی

 این عارضه بعد از هفته بیست بارداری معمولا بروز می کند که با فشار خون بالا در اواخر بارداری یا همراه با پروتئینوری (دفع پروتئین در ادرار)  مشخص می شود، 3 تا 5 درصد از بارداری ها را در آمریکا و تا 8 درصد از بارداری ها را در سراسر جهان تحت تاثیر قرار می دهد.
در صورت عدم درمان، پره اکلامپسی ممکن است منجر به تشنج و عوارض مغزی شود که به عنوان اکلامپسی شناخته می شود و این حالت بایستی ختم حاملگی با سقط یا سزارین  صورت گیرد. از علائم بروز بیماری می توان به سر درد شدید و استفراغ شدید و مشکلات بینایی و ورم ناگهانی در صورت و دست اشاره کرد.
پره اکلامپسی می تواند منجر به زایمان اورژانسی و همراه با تشنج، سکته، آسیب دائمی اندام ها و مرگ شود.
در حال حاضر پره اکلامپسی تنها در نیمه دوم بارداری قابل تشخیص است و تنها درمان، زایمان نوزاد است که نوزادان را در معرض خطر تولد زودرس قرار می دهد. دو نوع آزمایش روی نمونه ادرار، می تواند به این تشخیص کمک کند:
1- تست دیپ استیک
که در آن یک نوار شیمیایی به نمونه ادرار وارد می کنند. سپس تغیر رنگ ظاهر شده بر روی نوار نشانگر حضور پروتئین در ادرار است. میزان پروتئین موجود در ادرار از۱+ تا 4+ متغیر است. 1+ نشانه میزان کم پروتئین و 4+ میزان پروتئین بالا یا همان پره اکلامپسی را نشان داده در حالی که میزان کم نشان دهنده عفونت مجاری ادرار (UTI) است.
2 - تست پروتئین ادرار 24 ساعته
که میزان پروتئین دفعی در ادرار را نشان داده و به تشخیص شرایط خاص کمک می کند. نمونه های ادرار در ظرف های جداگانه طی 24 ساعت جمع آوری شده و برای آنالیز تحویل آزمایشگاه می شود. اولین نمونه که در اول صبح جمع آوری شده در نظر گرفته نمی شود. اگر میزان پروتئین از 300 میلی گرم در روز( پروتئین اضافی در ادرار  ) در طول 24 ساعت بیشتر باشد پره اکلامپسی خواهد بود .
از دیگر مارکر های موجود در ادرار این بیماران ، کلسیم ادرار می باشد. کلسیم ادرار 24 ساعته در بیماران پره اکلامپسی کمتر از افراد سالم می باشد. همچنین شدت هیپوکلسیوری (کاهش میزان کلسیم ادرار) در بیماران پره اکلامپسی با آنزیم های کبدی مختل، کراتینین بیشتر از 1.2 میلی گرم ، ترومبوسیتوپنی( اختلال در پلاکت های خون ) و پروتئینوری بیش از 2 گرم ارتباط دارد. نتایج حاکی از این است که پره اکلامپسی با هیپوکلسیوری (کاهش میزان کلسیم ادرار) همراه است و هرچه هیپوکلسیوری شدیدتر باشد، پره اکلامپسی شدیدتر است (1).
در حال حاضر، محققان نشانگرهای زیستی را در خون و ادرار زنان مبتلا به پره اکلامپسی کشف کرده اند که، می تواند ماه ها قبل از بروز علائم، منجر به انجام یک آزمایش برای پیش بینی وضعیت در یک زن باردار شود. این آزمایش پیشگویانه امکان نظارت بهتر بر بارداری و توسعه درمان های موثرتر را فراهم می کند. محققان دانشگاه استنفورد آمریکا برای اینکه دریابند کدام سیگنال های زیستی می توانند یک سیستم هشدار اولیه برای پره اکلامپسی فراهم کنند، نمونه های زیستی را از زنان بارداری که دچار پره اکلامپسی شده و یا نشده بودند، جمع آوری کردند.
آن ها تجزیه و تحلیل های بسیار دقیقی از تمام نمونه ها انجام دادند، تغییرات در بیش ترین تعداد سیگنال های بیولوژیکی ممکن را اندازه گیری کردند، سپس مجموعه کوچکی از مفیدترین سیگنال های پیش بینی را صفر کردند (2).
این تیم تحقیقاتی نمونه های بیولوژیکی را در دو یا سه نقطه از بارداری (اوایل، اواسط و اواخر) در 49 زن جمع آوری کردند که 29 نفر از آن ها در طول بارداری خود دچار پره اکلامپسی شدند و 20 نفر از آن ها فاقد آن بودند. سپس شرکت کنندگان از گروه بزرگتری از زنان انتخاب شدند که نمونه های بیولوژیکی را برای تحقیقات بارداری در پزشکی استنفورد اهدا کرده بودند. برای هر بار، شرکت کنندگان نمونه های خون، ادرار و سواب واژینال دادند.
این نمونه ها برای اندازه گیری شش نوع سیگنال بیولوژیکی مورد استفاده قرار گرفتند: تمام RNA بدون سلول در پلاسمای خون، اندازه گیری اینکه کدام ژن ها فعال هستند؛ تمام پروتئین ها در پلاسما؛ تمام محصولات متابولیک در پلاسما؛ تمام محصولات متابولیک در ادرار؛ تمام مولکول های چربی مانند در پلاسما؛ و تمام میکروب ها در سواب های واژینال.
دانشمندان همچنین اندازه گیری تمام سلول های ایمنی در پلاسما را در زیرمجموعه ای از 19 شرکت کننده انجام دادند. با استفاده از هزاران اندازه گیری حاصل، و همچنین اطلاعاتی در مورد اینکه کدام شرکت کنندگان پره اکلامپسی را ایجاد کردند و چه زمانی در بارداری هر نمونه جمع آوری شد، دانشمندان از یادگیری دستگاه برای تعیین اینکه کدام سیگنال های زیستی بهتر پیش بینی می شوند و چه کسی به سمت پره اکلامپسی می رود، استفاده کردند. هدف آن ها شناسایی مجموعه کوچکی از سیگنال های قابل تشخیص در 16 هفته اول بارداری بود که می تواند اساس یک آزمایش تشخیصی ساده، کم هزینه که امکان استفاده از آن در کشورهای کم درآمد، متوسط و با درآمد بالا وجود دارد را تشکیل دهد همچنین سبب ارزش و برتری این مطالعه نسبت به مطالعات دیگر که در نیمه دوم بارداری صورت می گیرد باشد. همچنین محققان تایید کردند که مدل آن ها قدرت پیش بینی قوی تری نسبت به استفاده از تنها ویژگی های بالینی مرتبط با خطر پره اکلامپسی زنان باردار، مانند فشار خون مزمن، شاخص توده بدنی بالا و حاملگی دوقلوها دارد (2).
محققان دریافتند که یک مدل پیش بینی با استفاده از مجموعه ای از 9 متابولیت ادرار بسیار دقیق بود. این نشانگرهای ادرار، در نمونه های جمع آوری شده قبل از هفته 16 بارداری، به شدت پیش بینی می کردند که چه کسانی بعدا دچار پره اکلامپسی شدند. ویژگی های بالینی در مدل ترکیبی، داده هایی هستند که در حال حاضر به عنوان بخشی از سوابق پزشکی استاندارد، مانند سن بیماران، قد، شاخص توده بدنی و فشار خون پیش از بارداری جمع آوری شده اند (2).
 "نیما آقایی پور"، نویسنده ارشد این مطالعه و استادیار بیماری های کودکان و بی هوشی، پره اکلامپسی و طب درد می گوید: " ما متوجه شدیم که آزمایش ادرار در اوایل بارداری قدرت آماری قوی برای پیش بینی پره اکلامپسی دارد."

ثریا ساوج_واحد تحقیق و توسعه ازمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل

1. isna.ir/xbgzDy / The medical examiner of Tehran / news code: 94061710663
2. Written By LabMedica International staff writers, Posted on 12 Dec 2022/ https://www.labmedica.com/molecular-diagnostics/articles/294795644/early-pregnancy-urine-test-could-predict-preeclampsia.html