کم خونی، همیشه ناشی از کمبود آهن نیست

 دکتر علیرضا محمودی‌راد با تشریح علل و درمان کم‌خونی‌ها افزود: این بیماری به دلیل کاهش تعداد یا عملکرد گلبول‌های قرمز خون ایجاد می‌شود و علائم مختلفی مانند خستگی، رنگ پریدگی و تپش قلب را به همراه دارد. گلبول‌های قرمز که از مغز استخوان تولید می‌شوند، نقش اصلی در انتقال اکسیژن به ارگان‌ها و بافت‌های بدن دارند و زمانی که تعداد این گلبول‌ها کم یا عملکرد آن‌ها دچار اختلال شود، بدن دچار کم خونی می‌شود. در اکثر موارد، کمبود آهن یکی از مهمترین دلایل ایجاد کم خونی است، اما عوامل دیگری مانند کمبود ویتامین ب12 و فولات، بیماری‌های مزمن مانند نارسایی کلیه، اختلالات ژنتیکی مانند تالاسمی و مشکلات مغز استخوان نیز می‌توانند باعث این مشکل شوند.
شایع‌ترین علائم کم خونی خستگی، ضعف، بی‌حالی، تپش قلب و رنگ پریدگی است. در موارد شدیدتر، کم خونی می‌تواند منجر به افت فشار خون، سیاهی رفتن چشم‌ها و مشکلات گوارشی شود. یکی از باورهای غلط این است که تمامی انواع کم خونی‌ها به دلیل کمبود آهن ایجاد می‌شود و با مصرف قرص آهن قابل درمان است، در حالی که کم خونی ممکن است ناشی از عوامل دیگری مانند بیماری‌های التهابی یا اختلالات ژنتیکی باشد و در این موارد مصرف صرفا مکمل آهن کافی نخواهد بود. تشخیص نوع کم‌خونی از طریق آزمایش خون کامل و ارزیابی فریتین بسیار مهم است و درمان خودسرانه می‌تواند باعث تأخیر در تشخیص و درمان صحیح شود. برای پیشگیری از کم خونی، رعایت یک رژیم غذایی متعادل و مصرف مواد غذایی حاوی آهن مانند گوشت قرمز، جگر، سبزیجات برگ سبز و غلات ضروری است. علاوه بر این عوامل زمینه‌ای مانند بیماری‌های مزمن و سرطان‌ها که ممکن است باعث کم خونی شوند نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
افرادی که رژیم گیاه‌خواری دارند باید دقت کنند که آهن موجود در منابع گیاهی به راحتی جذب بدن نمی‌شود، بنابراین باید از منابع گیاهی غنی‌تر از آهن و در صورت نیاز از مکمل‌های آهن تحت نظر پزشک استفاده کنند. هیچگاه نباید به صورت خودسرانه اقدام به مصرف دارو یا مکمل‌های آهن کرد و در صورت بروز علائم کم خونی، به پزشک متخصص مراجعه شود تا تشخیص دقیق و درمان مناسب انجام گیرد.