این دو عامل باعث نارسایی کلیه می شود

 علت شایع نارسایی کلیه فشار خون و دیابت کنترل نشده است. بنابراین اگر فشار خون یا دیابت، کنترل شده باشد، شانس مبتلا شدن به بیماری نارسایی کلیه در افراد کاهش پیدا می‌کند.

* شایع‌ترین بیماری‌های اورولوژی در کشور چیست؟

دو بیماری پروستات و سنگ‌های مجاری ادراری در تمام دنیا جزو شایع‌ترین بیماری‌های اورولوژی به ویژه در مردان هستند. بیماری پروستات به دو نوع خوش‌خیم و بدخیم تقسیم می‌شود و کار ما تشخیص بیماری در درجه اول و در درجه بعد تفکیک نوع خوش‌خیم از بدخیم است. در صورت ابتلای بیمار به هر دو نوع پروستات و در صورت مراجعه به موقع و درمان صحیح، بیماری به طور قطع قابل درمان خواهد بود. بیشترین بار بیماری در حوزه اورولوژی هم درباره سنگ‌هاست. بر اساس یک آمار کلی بین زنان و مردان و در تمام مناطق کشور شیوع سنگ در ایران حدود 5درصد است. این در حالی است که 20سال پیش بیشترین اعمال جراحی‌ها را جراحی سنگ‌های مجاری ادراری تشکیل می‌دادند. البته در زمینه جراحی سنگ دیگر جراحی باز نداریم و با گسترش تکنولوژی و به کارگیری لاپارسکوپی همه جراحی‌ها به شکل بسته در حال انجام است و حتی سرطان‌های پیشرفته با روش‌های لاپاراسکوپی و اندوسکوپی قابل درمان هستند. بعد از سنگ، سرطان‌ها شایع هستند، از جمله پروستات، مثانه، کلیه و بیضه.

* با این وجود برخی بیماران همچنان جراحی باز را در درمان سرطان‌ها اثربخش می‌دانند؟

تشخیص و انتخاب روش درمان با پزشک متخصص است. اگر او تشخیص دهد که برای مثال روش لاپاراسکوپی نسبت به جراحی باز ارجح است، پس می‌توان نتیجه گرفت که با جراحی بسته هم می‌توان به نتیجه مطلوب رسید. مگر در مواقعی که پزشک تشخیص جراحی باز دهد. با افزایش سن، قدرت جنسی و باروری افراد کاهش پیدا می‌کند. مناسب‌ترین سن باروری برای زنان از نظر قدرت باروری بین 20 تا 35 سال و برای مردان بین 25 تا 40 سال است.

* ژنتیک چه میزان در ابتلا به بیماری‌های دستگاه ادراری موثر است؟

سنگ‌های کلیه به ژن‌ها ارتباط ندارند. ولی پروستات می‌تواند، منشا ژنتیکی داشته باشد. به همین علت اگر فردی، پدر یا یکی از اقوام درجه اولش به سرطان پروستات مبتلا باشد، احتمال ابتلایش به این بیماری چهار برابر بیشتر از یک فرد عادی بدون دارا بودن زمینه ژنتیک است. در صورتی که دو نفر از اعضای خانواده به این بیماری مبتلا شده باشند، احتمال ابتلای فرد هفت تا 9 برابر افزایش پیدا می‌کند. بنابراین به افراد معمولی توصیه می‌شود، بعد از 50 سالگی تست PSA را که نوعی آزمایش غربالگری است، انجام دهند. اما در مردانی که زمینه خانوادگی ابتلا به سرطان پروستات دارند، توصیه می‌شود، این آزمایش را از 40 سالگی داشته باشند. بهترین راه تشخیص پروستات در درجه اول اندازه‌گیری PSA و در درجه دوم معاینه است.

* علت افزایش ابتلا به پروستات طی سال‌های اخیر چیست؟

افزایش آگاهی و ارتقای سواد سلامت مردم نسبت به این بیماری از یک سو و از سوی دیگر افزایش طول عمر انسان‌ها در تمام دنیا از جمله ایران از جمله عوامل موثر است. مردم به دلیل اطلاع‌رسانی رسانه‌های جمعی نسبت به وضعیت بدن خود آگاه‌تر شده‌اند و تغییرات آن را جدی‌تر می‌گیرند. برای مثال تغییرات رنگ ادرار را امروزه اکثر افراد جدی تلقی و به پزشک مراجعه می‌کنند. یا اینکه در حال حاضر اغلب مردم می‌دانند که یک فرد معمولی شب برای رفتن به دستشویی باید یک بار بیدار شود، بنابراین اگر فردی در طول شب چندین مرتبه برای رفتن به دستشویی از خواب بیدار ‌شود، معمولا برای بررسی به پزشک مراجعه می‌کند. در واقع افزایش حساسیت افراد نسبت به وضعیت سلامت جسمانی‌شان و مراجعه زودهنگام به پزشکان، همچنین توسعه شبکه‌های بهداشتی و درمانی و سهولت دسترسی به این مراکز در افزایش آمار مبتلایان در تشخیص زودرس تمام بیماری‌ها از جمله پروستات موثر بوده است.

* شایع‌ترین علت نارسایی کلیه چیست؟

علت شایع نارسایی کلیه فشار خون و دیابت کنترل نشده است. بنابراین اگر فشار خون یا دیابت، کنترل شده باشد، شانس مبتلا شدن به بیماری نارسایی کلیه در افراد کاهش پیدا می‌کند. نارسایی کلیه علاوه بر مشکلاتی که برای خود بیمار ایجاد می‌کند، هزینه درمانی سنگینی را به دلیل انجام دیالیز و یا نیاز به پیوند کلیه بر نظام سلامت تحمیل می‌کند. یک بیمار دیالیزی باید حداقل هفته‌ای 3بار و هر جلسه 4ساعت دیالیز شود که این امر علاوه بر مشکلات برای بیمار، بسیار هزینه‌بر است. در صورتی که بیمار نیاز به پیوند کلیه داشته باشد، عمل پیوند هم برای نظام سلامت بسیار پرهزینه است. به همین علت در برخی از کشورهای پیشرفته در صورت مراجعه نکردن بیمار به مراکز درمانی برای چکاب‌های دوره‌ای برخی سرطان‌ها و در صورتی که با علایم انتشار بیماری به پزشک مراجعه کند، نظام درمانی هزینه‌های درمان را پرداخت نخواهد کرد. در حال حاضر اغلب مردم می‌دانند که یک فرد معمولی شب برای رفتن به دستشویی باید یک بار بیدار شود، بنابراین اگر فردی در طول شب چندین مرتبه برای رفتن به دستشویی از خواب بیدار ‌شود، معمولا برای بررسی به پزشک مراجعه می‌کند

* یکی دیگر از مشکلات این حوزه کاهش باروری مردان است که به معضلی جهانی بدل شده، دلیل این مساله چیست؟

با افزایش سن، قدرت جنسی و باروری افراد کاهش پیدا می‌کند. مناسب‌ترین سن باروری برای زنان از نظر قدرت باروری بین 20 تا 35 سال و برای مردان بین 25 تا 40 سال است. افزایش سن ازدواج و طولانی شدن زمان تجرد در کاهش نرخ ناباروری تاثیرگذار است. دلایل دیگری از جمله سبک زندگی و آلودگی هوا هم آمار ناباروری به ویژه با منشا مردانه را در کل دنیا افزایش داده است. البته شیوه‌های درمان ناباروری و موفقیت درمان ناباروری هم توسعه پیدا کرده و امروزه در ایران در رشته نازایی، فارغ‌التحصیل متخصص و فوق‌تخصص هم داریم. این در حالی است که 30 سال پیش اگر فردی صاحب فرزند نمی‌شد و امیدی به باروری‌اش نبود، برای دریافت گواهی سرپرستی کودک از پرورشگاه به ما مراجعه می‌کرد یا اینکه برخی خانواده‌ها به دلیل نداشتن فرزند دچار فروپاشی می‌شدند. اما طی سال‌های اخیر و به مدد تکنولوژی بسیاری از افراد نابارور قادرند، صاحب فرزند شوند.

* ناباروری بیشتر زنانه است یا مردانه؟

50 درصد علل ناباروری مربوط به زنان است و از 50درصد بقیه 30درصد مستقیما مربوط به مردان و 20درصد عامل مشترک است. پس 50درصد فاکتور مردانه به صورت مستقیم و غیر مستقیم در ناباروری تاثیر دارند.

* آیا سیگار کشیدن، استرس و نوع تغذیه در این موضوع دخیل است؟

مصرف سیگار و حتی مواد مخدر روی کاهش اسپرم اثر منفی می‌گذارد. استرس نیز به طور قطع روی کاهش میزان اسپرم تاثیر منفی داشته باشد. آزمایش‌هایی هم در این زمینه انجام شده است. برای مثال اسپرم تعدادی زندانی را قبل و بعد از فرستادن به حبس اندازه‌گیری و نتیجه گیری کردند که اسپرم در دوران حبس به طور محسوس کاهش پیدا کرده است. بنابراین استرس می‌تواند، منجر به کاهش اسپرم شود. از سوی دیگر کمبود پروتئین هم می‌تواند، باعث بروز مشکلاتی شود. به بیانی دیگر کسی که کمبود پروتئین دارد، دچار ضعف عمومی می‌شود که این ضعف روی سیستم تولید مثل او تاثیر منفی می‌گذارد.