آزمایش غربالگری نوزاد تا ۳ روز اول پس از تولد

انجام آزمایش غربالگری نوزاد در سه تا پنج روز اول پس از تولد بسیار ضرورت دارد. غربالگری ساده و کم هزینه سبب جلوگیری از بروز عوارض جبران ناپذیر و دائمی و هزینه‌های بیماری‌هایی نظیر عقب ماندگی ذهنی، کم شنوایی، افت تحصیلی و…، می‌شود. متأسفانه اغلب نوزادان مبتلا به بیماری فنیل کتونوری قبل از اجرای برنامه غربالگری در سال 1386، به دلیل کشف دیررس بیماری، به درجات مختلف عقب ماندگی ذهنی مبتلا می‌شدند. اجرای طرح غربالگری نوزادان یکی از ارزشمندترین دستاوردهای حوزه بهداشت است زیرا بروز این بیماری در هر کودک منجر به ایجاد پیامدهای جبران ناپذیر و متعدد خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و بهداشتی درمانی خواهد شد.در سال گذشته 51 هزار نوزاد در ادانشگاه شهید بهشتی مورد غربالگری قرار گرفتند که 88 نفر آنان مبتلا به هیپوتیروئیدی نوزادی بودند و مورد مراقبت‌های لازم قرار گرفتند. همچنین شش مورد ابتلاء به فنیل کتونوری کشف و گزارش شد. در مناطق تحت پوشش هم اکنون حدود 500 کودک تحت مراقبت بیماری کم کاری تیروئید، 150 کودک تحت مراقبت بیماری فنیل کتونوری و 60 کودک نیز تحت مراقبت سایر بیماری‌های متابولیک ارثی قرار دارند.

در خانواده‌های دارای فرزند مبتلا به بیماری‌های متابولیک ارثی و یا فنیل کتونوری، برای پیشگیری از تولد نوزاد دوم مبتلا طبق برنامه ریزی های صورت گرفته خدمات مشاوره، مراقبت ژنتیک و پیگیری در مراکز خدمات جامع سلامت به مادران در سنین باروری ارائه می‌شود. نوزادان شناسایی شده مبتلا به بیماری کم کاری تیروئید به مدت 36 ماه تحت مراقبت مستمر مراکز خدمات جامع سلامت قرار می‌گیرند. نوزادان مبتلا به بیماری متابولیک ارثی و فنیل کتونوری شناسایی شده نیز برای دریافت درمان‌های تخصصی به بیمارستان‌های منتخب ارجاع می‌شوند. خانواده‌های این بیماران نیز از خدمات رایگان مشاوره ژنتیک در مراکز خدمات جامع سلامت بهره مند می‌شوند تا با انجام مشاوره و آزمایشات تخصصی ژنتیک در خانواده‌های مبتلا از بروز بیماری در فرزندان بعدی خانواده پیشگیری به عمل می‌آید. این مراکز در پاندمی کرونا نیز فعال بوده و با رعایت کامل پروتکل‌های بهداشتی آزمایشات غربالگری نوزادان را انجام می‌دهند.شناسایی زودهنگام بیماری‌های متابولیک برای پیشگیری از آسیب‌های ذهنی و جسمی نوزادان ضرورت دارد. حتماً والدین در روزهای سوم تا پنجم پس از تولد فرزندشان را برای انجام آزمایش غربالگری کف پای نوزاد به مراکز منتخب مراجعه کنند تا از سلامت نوزاد خود مطمئن شوند.

ریحانه مقتدری_واحد تحقیق و توسعه آزمایشگاه پاتوبیولوژی نوبل