کمبود ویتامین B6 چه بلایی سر بدن می‌آورد؟

 ویتامین B6 یا پیریدوکسین نقش مهمی در تولید آنتی‌بادی‌ها برای مقابله با عفونت، تنظیم قند خون و عملکرد صحیح مغز و سیستم عصبی دارد. وقتی سطح این ویتامین در بدن کاهش پیدا می‌کند، علائم مختلفی بروز می‌کند که در صورت بی‌توجهی می‌توانند جدی شوند. بیماری‌هایی مانند نارسایی کبد، بیماری‌های کلیوی، چاقی و بیماری کرون خطر کمبود ویتامین B6 را افزایش می‌دهند.

علائم کمبود ویتامین B6

۱. تغییرات خلقی و روانی
کمبود B6 با علائم زیر مرتبط است:
    گیجی
    مه‌آلودگی ذهن (Brain fog)
    تحریک‌پذیری
    اضطراب
    افسردگی
برخی مطالعات نشان می‌دهند مصرف مکمل ویتامین B6 می‌تواند به کاهش اضطراب و افسردگی کمک کند؛ احتمالاً به این دلیل که این ویتامین از سیستم عصبی و تنظیم استرس حمایت می‌کند.

۲. مشکلات دهان و زبان

در کمبود شدید B6 ممکن است علائم زیر ظاهر شود:
    زخم‌های دهانی
    ترک و التهاب گوشه لب‌ها (کیلایت)
    خشکی اطراف دهان
    التهاب و درد زبان (گلوسیت)

۳. بثورات پوستی

کمبود ویتامین B6 می‌تواند باعث نوعی التهاب پوستی به نام درماتیت سبورئیک شود که با علائم زیر همراه است:
    قرمزی
    پوسته‌پوسته شدن

    چرب یا فلس‌مانند شدن پوست
این ضایعات معمولاً در صورت، پوست سر و پشت بدن دیده می‌شوند.

۴. کم‌خونی

ویتامین B6 برای تولید هموگلوبین (پروتئین حمل‌کننده اکسیژن در گلبول‌های قرمز) ضروری است.
کمبود شدید آن می‌تواند باعث کم‌خونی میکروسیتیک شود؛ وضعیتی که در آن گلبول‌های قرمز کوچک‌تر از حد طبیعی هستند.
علائم کم‌خونی شامل:
    خستگی
    تنگی نفس
    ضعف
    سرگیجه
    سردرد
    کاهش تمرکز
    تپش قلب
    کاهش اشتها
۵. آسیب عصبی (نوروپاتی محیطی)
از آنجا که B6 از سلامت اعصاب محافظت می‌کند، کمبود طولانی‌مدت آن می‌تواند منجر به آسیب عصبی شود.
علائم نوروپاتی محیطی:
    گزگز و مورمور شدن دست‌ها و پاها
    بی‌حسی
    کاهش رفلکس‌ها
    ضعف عضلانی
    درد عصبی

۶. آتاکسی (اختلال کنترل عضلات)

در موارد شدید، کمبود ویتامین B6 می‌تواند باعث آتاکسی شود؛ یعنی از دست دادن کنترل عضلات.
نشانه‌ها:
    اختلال تعادل
    ناهماهنگی حرکتی
    دشواری در راه رفتن
    گفتار نامفهوم

علائم کمبود ویتامین B6 در کودکان

نشانه‌ها در نوزادان و کودکان خردسال ممکن است متفاوت باشد، از جمله:
    تحریک‌پذیری و گریه مداوم
    حساسیت شدید به صدا
    تشنج

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هر یک از این علائم به‌طور مداوم ادامه داشت، بهتر است با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنید. پزشک می‌تواند با آزمایش خون سطح ویتامین B6 را بررسی کند.

افرادی که بیشتر در معرض کمبود B6 هستند:

    بیماران کلیوی
    بیماران کبدی
    مبتلایان به بیماری‌های خودایمنی (مانند آرتریت روماتوئید)
    مبتلایان به بیماری‌های گوارشی مثل کرون
    افراد با مصرف زیاد الکل
    افراد مبتلا به چاقی
    کسانی که دچار کمبود سایر ویتامین‌های گروه B هستند

درمان کمبود ویتامین B6

درمان بسته به شرایط فرد متفاوت است و ممکن است شامل موارد زیر باشد:
    افزایش مصرف غذاهای غنی از B6
    مصرف مکمل ویتامین B6 یا B-کمپلکس
    درمان بیماری زمینه‌ای که مانع جذب ویتامین می‌شود
    یا ترکیبی از این روش‌ها