گره‌های تیروئید چه زمانی خطرناک هستند؟

 برخی از این گره‌ها جامد و برخی نیز کیست‌هایی پُر از مایع‌اند. اما تقریباً 90 درصد از گره‌های تیروئید نگران‌کننده نبوده و بی‌خطرند. گره‌های تیروئید اغلب مشکلی ایجاد نمی‌کنند و بیشتر افراد حتی نمی‌دانند گره دارند تا زمانی که طی یک چکاپ روتین یا یک تست تصویری برای موضوعی دیگر این گره‌ها شناسایی می‌شوند. ضمناً بیشتر گره‌های تیروئید، حتی سرطانی، عملکرد هورمونی را تغییر نمی‌دهند و آزمایش خون (TSH) معمولاً نرمال است، مگر در موارد نادر مانند سرطان مدولاری که ممکن است سطح کلسی‌تونین افزایش یابد. برخی اوقات گره‌های خوش‌خیم ممکن است به دلیل اندازه یا فشار بر ساختارهای مجاور (مثل نای یا مری) نیاز به مداخله داشته باشند.

گره‌های تیروئید چه هستند؟

تیروئید غده‌ای کوچک و پروانه مانند در پایین گردن است که خیلی چیزها را در بدن کنترل می‌کند، از دمای بدن و کنترل عضلات گرفته تا ضربان قلب و عملکرد مغز و متابولیسم. یک گره تیروئید توده‌ای از سلول‌هاست که نرم یا سخت بوده و روی غده تیروئید شکل می‌گیرد. برخی از این گره‌های قابل رویت هستند و می‌توانید آنها را زیر پوستتان لمس کنید. گره‌های دیگر هم ریز بوده و فقط در تست‌های تصویری دیده می‌شوند. گره‌های تیروئید معمولاً بی‌خطرند اما اگر به اندازه کافی بزرگ شوند می‌توانند بر بلع و تنفس اثر بگذارند. گره‌هایی که روی عصب‌های کنترل کنندهٔ تارهای صوتی فشار وارد می‌کنند می‌توانند بر صدای فرد اثر بگذارند.

چه کسانی دچار گره‌های تیروئید می‌شوند و چرا؟

پزشکان هنوز نمی‌دانند علت ایجاد گره‌های تیروئید چیست؛ اما دانشمندان می‌گویند ارتباطی بین بیماری هاشیموتو و ایجاد گره‌های تیروئید وجود دارد. هاشیموتو یا تیروئیدیت عارضه‌ای است که در آن غده تیروئید به خودش حمله می‌کند. کمبود یُد که البته در خیلی از کشورها نادر است هم می‌تواند باعث گره‌های تیروئید شود. احتمال ابتلا به گره‌های تیروئید با افزایش سن بیشتر می‌شود و خانم‌ها بیشتر از آقایان احتمال دارد دچار این عارضه شوند.

علائم گره‌های تیروئید چیست؟

بیشتر گره‌های تیروئید علامت قابل‌توجهی ندارند. اما برخی از بیماران ممکن است حین اصلاح‌کردن یا لوسیون زدن متوجه یک برآمدگی ریز روی گردن خود شوند. عده‌ای نیز ممکن است صدایشان خش‌دار شود یا مشکلی در تنفس یا بلع پیدا کنند و یا اگر گره بزرگ باشد، دچار درد گردن یا فک شوند. اما علت گره تیروئید هر چه که باشد معمولاً خطرناک نیست.

گره‌های تیروئید دو نوع هستند: سرد و داغ.

گره‌های سرد بر عملکرد تیروئید اثری نمی‌گذارند؛ اما احتمال سرطانی شدن آنها بیشتر از گره‌های داغ است.
گره‌های تیروئید داغ این غده را وادار به تولید هورمون تیروئید بیشتر می‌کنند. این گره‌های تقریباً همیشه خوش‌خیم‌اند اما به‌مرورزمان ممکن است باعث علائمی از پرکاری تیروئید شوند مثل:
. بزرگ‌شدن تیروئید (گواتر)
. تندی یا بی‌نظمی ضربان قلب
. تعریق و عدم تحمل گرما
. کاهش وزن
. کم‌پشت شدن موها

گره‌های تیروئید چگونه درمان می‌شوند؟

بیشتر گره‌های تیروئید نیاز به درمان خاصی ندارند؛ اما این گره‌ها می‌توانند به‌مرور تغییر کنند و حتی باوجوداینکه بی‌خطر به نظر برسند می‌توانند بسته به سایز و محلشان مشکلاتی ایجاد کنند. اگر شما یک یا چند گره تیروئید داشته باشید، پزشک ممکن است یکی از این رویکردها را به شما توصیه کند:
دانشمندان می‌گویند ارتباطی بین بیماری هاشیموتو و ایجاد گره‌های تیروئید وجود دارد. هاشیموتو یا تیروئیدیت عارضه‌ای است که در آن غده تیروئید به خودش حمله می‌کند. کمبود یُد که البته در خیلی از کشورها نادر است هم می‌تواند باعث گره‌های تیروئید شود. تماشا و انتظار (watch and wait): پزشک برای ارزیابی اندازه و محل گره و کنترل علائم از جهت رشد یا تغییراتی در گره توصیه می‌کند به طور دوره‌ای سونوگرافی انجام دهید. بسته به اینکه گره‌ها در سونوگرافی چگونه دیده شوند پزشک ممکن است دستور بیوپسی یا نمونه‌برداری بدهد.
. حذف با رادیوفرکوئنسی: در این روش کم تهاجمی از سونوگرافی و پروب برای رساندن گرما به گره و ازبین‌بردن آن استفاده می‌شود. این شیوه، فوری و مؤثر بوده و بیمار معمولاً در عرض 24 ساعت به فعالیت‌های روزانه خود برمی‌گردد.
. یُد رادیواکتیو: اگر چندین گره تیروئید داشته باشید، پزشک ممکن است توصیه کند کپسول یا مایعی ببلعید که حاوی یُد رادیواکتیو است. تیروئید این یُد را جذب کرده و گره‌هایش از بین می‌روند.
. عمل جراحی: اگر گره‌ای سرطانی باشد یا در بلع یا تنفس مشکلی ایجاد کند پزشک توصیه می‌کند با عمل جراحی بخشی از تیروئید یا تمام آن برداشته شود. بیمارانی که کلاً غده تیروئیدشان برداشته می‌شود نیاز دارند هورمون تیروئید مصرف کنند تا تعادل در بدنشان برقرار شود.

اگر گره تیروئید سرطانی باشد؟

تقریباً فقط 10 درصد از گره‌ها سرطانی‌اند و اکثر سرطان‌های تیروئید (مانند پاپیلری و فولیکولار) با جراحی قابل درمان‌اند و نتیجه هم عالی است.
این شرایط می‌توانند ریسک ابتلا به سرطان تیروئید را بالا ببرند:
. داشتن سابقهٔ سرطان تیروئید در خانواده، حداقل تا سه نسل.
. سابقهٔ رادیوگرافی در ناحیه سروگردن.
. قرارگرفتن در معرض تابش یونی در سطح بالا.
اولین سؤالی که بعد از تشخیص گره تیروئید به ذهن افراد می‌رسد این است که آیا این گره‌ها سرطانی‌اند؟ یک سونوگرافی دقیق می‌تواند مشخص کند آیا گره تیروئید خوش‌خیم است یا بدخیم. در مواردی بسیار نادر، آزمایش خون می‌تواند اطلاعات بیشتری در مورد سرطان تیروئید بدهد. احتمال اینکه یک گره تیروئید سرطانی باشد بسیار پایین است (5 تا 15 درصد از گره‌های تیروئید). ریسک سرطانی بودن یک گره تیروئید با فاکتورهای زیر بیشتر می‌شود:
. سن کمتر از ۳۰ سال
. سن بیشتر از ۵۰ سال
. مرد بودن
. سابقهٔ سرطان تیروئید در خانواده
. سابقهٔ دیگر سرطان‌های غدد درون‌ریز در خانواده
. گره‌های تیروئید بزرگ‌تر
. فلج تارهای صوتی

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنید؟

اگر متوجه یک برآمدگی روی گردن خود شدید که در حال بزرگ‌شدن است یا از بین نمی‌رود یا اگر مشکلی در بلع، حرف‌زدن یا تنفس دارید باید به پزشک مراجعه کنید.
هر چند بیشتر گره‌ها تیروئید سرطانی نیستند؛ اما لازم است پزشک هر گونه برآمدگی یا گره غیرمعمول در اطراف گردنتان را معاینه و ارزیابی کند. بسته به نتیجهٔ سونوگرافی پزشک ممکن است توصیه کند نمونه‌برداری انجام دهید یا به مدت ۳ تا ۵ سال چکاپ سالیانه داشته باشید تا مطمئن شود که گره به‌مرورزمان بزرگ نشده یا تغییری نکرده است.

آیا گره تیروئید قابل‌پیشگیری است؟

ازآنجایی‌که محققان هنوز نمی‌دانند علت بیشتر گره‌های تیروئید چیست، در بیشتر موارد قابل‌پیشگیری نیستند. اما شما می‌توانید سعی کنید احتمال ابتلا به گره تیروئید را مدیریت ریسک فاکتورهای آن کاهش بدهید، مثلاً اگر چاق هستید، وزن خود را کاهش دهید یا اگر سیگاری هستید این عادت را ترک کنید. لازم است یُد کافی در رژیم غذایی خود داشته باشید. اگر قرص یُد مصرف می‌کنید دوز مناسب را باید پزشک مشخص کند.شواهد محدودی نشان می‌دهند که قرص‌های ضدبارداری یا استاتین‌ها ممکن است خطر گره‌های تیروئید را کاهش دهند، اما این موضوع نیاز به تأیید بیشتر دارد.