زندگی سالم دوران بارداری در شرایط کرونایی

  بارداری زمانی خاص و پر از هیجان و انتظار است،  ولی شیوع کرونا برای مادران باردار باعث شده که ترس، اضطراب و عدم اطمینان بر این اوقات خوش سایه بیافکند، به همین خاطر مراقبت ها باید قبل از اقدام به بارداری آغاز شود.   تحقیقات اخیر نشان می دهد، زنان باردار نسبت به سایر گروه‌ها در خطر بالاتری از ابتلا به کرونا نیستند،  ولی گفته می‌شود که به دلیل تغییرات در بدن و سیستم ایمنی، زنان باردار در ماه‌های آخر بارداری ممکن است دچار عفونت‌های حاد تنفسی شوند، و بنابراین مهم است که بسیار مراقب باشند. بهترین راهکار در دوران بارداری رعایت پروتکل های بهداشتی جهت پیشگیری از ابتلا است. با این حال، توصیه های سازمان جهانی بهداشت بر این است که زنان باردار با علائم مشکوک به کرونا حتما تست شوند، زیرا  ممکن است به مراقبت های تخصصی نیاز داشته باشند. زنان باردار که سن بالاتری داشته، اضافه وزن دارند یا سابقه بیماری هایی مانند فشار خون بالا  و دیابت دارند در معرض خطر بالاتری از پیامدهای جدی کرونا هستند.
 براساس اعلام کمیته ساماندهی تحقیقات کووید ۱۹ وزارت بهداشت، در این میان تحقیقات بر روی زنان باردار نشان داد که اگرچه علائم این بیماری در زنان باردار مشابه زنان غیرباردار است ولی زنان باردار مبتلا به کووید ۱۹ تا حدی بیشتر در معرض خطر بستری در بخش مراقبت های ویژه (ICU) و مرگ هستند. بیماری کووید ۱۹ در مادران می تواند باعث ایجاد زایمان زودرس، مرده‌زایی، اختلال کارکرد ارگان های حیاتی، افزایش ضربان قلب و دیسترس جنین، پارگی زودرس کیسه آب، سزارین و مرگ آن ها شود. استعمال دخانیات، مصرف حشیش، قرار گرفتن در معرض دود  در دوران بارداری نیز می تواند به جنین آسیب برساند و سلامت نوزاد را تحت تاثیر قرار داده و باعث خطر تولد نوزاد مرده و مرگ جنین پس از ۲۰ هفته بارداری شود.
دکتر مهری ناظمی متخصص زنان : برای مادران بارداری که با بیماری کرونا روبرو هستند  خطر سقط جنین بیشتر است، هنگامی که این ویروس وارد ریه های مادر شود، می تواند باعث کمبود اکسیژن در بدن شده و  این بیماری می تواند زمینه سقط جنین را فراهم آورد. از تماس با مواد یا مواد سمی در محل کار و خانه که ممکن است مضر باشد خودداری شود، از مواد شیمیایی و مدفوع گربه یا جوندگان باید دور بود. یکی از مواجه هایی که برای جنین در حال رشد سمی شناخته شده سرب بوده و مقدار بالای سرب در دوران بارداری می تواند باعث سقط جنین، تولد نوزاد مرده، وزن کم هنگام تولد و زایمان زودرس و همچنین مشکلات یادگیری و رفتاری کودک شود.همچنین مراقبت های اولیه و دوره ای در دوران بارداری بسیار اهمیت دارد. نوزادانی که تحت مراقبت های دوران بارداری قرار نمی گیرند سه برابر بیشتر دچار وزن کم هنگام تولد و پنج برابر بیشتر در معرض خطر مرگ هستند. این مراقبت ها باعث تشخیص زودهنگام اختلالات مادر و جنین و متناسب با آن درمان های مناسب و پیشگیری ازعوارض احتمالی می شود. قبل از قطع هرگونه دارو یا شروع هر داروی جدید باید با پزشک مشورت کرد،  برخی از داروها در دوران بارداری بی خطر نیستند. حتی داروهای بدون نسخه پزشک و محصولات گیاهی نیز ممکن است عوارض جانبی یا مشکلات دیگری ایجاد کنند. زنان باردار نباید در معرض  اشعه ایکس  قرار گیرند اما اگر مجبور به انجام کار دندانپزشکی یا آزمایش های تشخیصی باشند باید به دندانپزشک یا پزشک در مورد بارداری اطلاع داده شده تا مراقبت های بیشتری انجام شود.
میوه ها،  سبزیجات، غلات سبوس دار، غذاهای غنی از کلسیم و غذاهای کم چرب برای دوران بارداری مفید هستند، نوشیدن مایعات زیادی به ویژه آب در فصل های گرم لازم بوده و مصرف مواد مغذی مورد نیاز روزانه از جمله آهن باید از رژیم غذایی تامین شود. دریافت آهن به میزان کافی از ابتلا به کم خونی جلوگیری می کند که با زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد مرتبط است. با توجه به شیوع بالای کم خونی در کشور ما از مکمل های آهن در طول بارداری توصیه می شود. میوه ها و سبزیجات قبل از خوردن باید شسته شوند، گوشت و ماهی نپخته یا نیمه پخته مصرف نشود و مواد غذایی به درستی تمیز، پخته و نگهداری شوند.
در صورت بروز علائمی مانند از جمله تب، سرفه یا تنگی تنفس باید فورا به بیمارستان مراجعه و شستن مکرر دست ها با دستمال الکلی یا آب و صابون، حفظ فاصله بین خود و دیگران و دوری از فضاهای شلوغ لازم بوده و  در فضای غیر از منزل حتما ماسک زده شود و از لمس چشم ها، بینی و دهان خودداری شود.
در حال حاضر دستورالعمل کشوری برای تزریق واکسن مادران باردار و شیرده وجود ندارد اما این افراد می توانند در صورت تمایل خود اقدام به تزریق واکسن آسترازنکا کنند. تحقیقاتی در مورد عوارض تزریق واکسن برای مادران شیرده و باردار انجام نشده و برخی واکسن ها بدلیل محدود بودن اطلاعات در شیردهی منع مصرف دارند و از بین برندهای موجود در ایران واکسن آسترازنکا بصورت محدود در زنان شیرده تزریق شده در صورتی که زنان شیرده در ریسک بالا برای ابتلا به کرونا قرار و با ریسک فاکتور برای تشدید بیماری در آنها  وجود داشته باشد با صلاحدید پزشک معالج می توانند واکسن آسترازنکا را تزریق کنند و بعد از تزریق این واکسن نیازی به قطع شیردهی نیست.

زنان باردار در مقایسه با سایر افراد در معرض خطر بیشتری برای بیماری کرونا قرار دارند و زنان باردار مبتلا به کرونا ممکن است در مقایسه با سایر زنان باردار در معرض خطر بیشتر عواقب نامطلوب مانند زایمان زودرس باشند. مطالعات محدودی در خصوص ایمنی واکسن کرونا در زنان باردار انجام شده، تصمیم گیری در این زمینه نیاز به هماهنگی پزشک معالج و زنان باردار دارد تا با در نظر گرفتن میزان شیوع بیماری کرونا در جامعه ریسک ابتلا به بیماری و اطلاعات محدود در زمینه واکسیناسیون زنان باردار تصمیم گیری شود. بر اساس اعلام وزارت بهداشت، از ابتدای شیوع ویروس کرونا در کشور(اسفند ۹۸)تاکنون ۹۴ هزار و ۱۵ نفر از هموطنان جان خود را از دست داده اند.