اهمیت غربالگری تیروئید در نوزادان

 مهتاب اردویی فوق‌تخصص غدد درون‌ریز و متابولیسم کودکان و عضو هیات‌علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی، با تاکید بر اهمیت غربالگری نوزادان در زمینه تیروئید، اظهار کرد: در روز‌های سوم تا پنجم پس از تولد، از نوزادان نمونه خون از پاشنه پا گرفته می‌شود تا احتمال وجود کم‌کاری تیروئید بررسی شود و اگر نتیجه آزمایش مثبت باشد، پرسنل بهداشتی خانواده را جهت پیگیری بیشتر مطلع می‌کنند. علائم بیماری در بدو تولد دیده نمی‌شود و اگر غربالگری انجام نشود، بیماری به‌تدریج ظاهر خواهد شد و در مواردی که تیروئید نوزاد دائمی است، باید درمان پیوسته صورت گیرد، اما در برخی موارد، کم‌کاری تیروئید گذراست و تا سه‌سالگی رفع می‌شود که در هر دو حالت درمان باید آغاز شود و تشخیص دقیق در این حوزه اهمیت بالایی دارد.
در نوزادانی که به‌موقع متولد می‌شوند، غده تیروئید کامل شده است؛ اما نوزادان نارس یا کودکانی که با نقص مادرزادی تیروئید به دنیا می‌آیند، ممکن است در ترشح هورمون‌ها با مشکل روبه‌رو شوند که تنها 5 درصد از موارد کم‌کاری تیروئید در نوزادان با اختلالات تیروئیدی مادر مرتبط است. گاهی مادران نگران‌اند که کودکشان با وجود غربالگری، دچار بیماری باشند؛ درحالی‌که اگر علائم بالینی وجود ندارد، آزمایش مجدد ضروری نیست. البته نوعی کم‌کاری تیروئید به نام کم‌کاری مرکزی وجود دارد که بسیار نادر است و در غربالگری روتین جست‌و‌جو نمی‌شود.

علائم خاموش بیماری با تأخیر ظاهر می‌شود

زردی طول کشیده، خواب‌آلودگی، یبوست، بی‌حالی، فتق ناف، چهره پف‌آلود، زبان بیرون‌زده و کندی در رشد، از نشانه‌های کم‌کاری تیروئید هستند که به‌تدریج ظاهر می‌شوند؛ اما با غربالگری، این علائم هرگز نباید فرصتی برای پیشرفت بیماری پیدا کنند. درمان به‌وسیله قرص مخصوص انجام می‌شود که باید در آب حل شده و با فاصله از شیر یا مکمل‌های حاوی کلسیم و آهن مصرف شود. مکمل‌های ویتامین D و آهن نیز باید عصر‌ها مصرف شود تا با داروی تیروئید تداخل نداشته باشد و بهتر است دارو با آب و نه شیر مادر، حل شود تا اثربخشی‌اش کاهش پیدا نکند که همه این اقدامات نیازمند مشاوره بوده و باید تحت نظر پزشک انجام شود. کودکانی که به‌موقع بیماری آنها تشخیص داده می‌شود و درمان را به‌درستی دریافت می‌کنند، در رشد و زندگی آینده هیچ تفاوتی با سایر کودکان نخواهند داشت.